odżywczychdieta.Mimożeobciążenieustrojuwtrakcierekreacjiruchowejjestzreguły
znacznieniższeniżwprzypadkusportuwyczynowego,tojednakracjepokarmoweosób
podejmującychtakirodzajaktywności,zwłaszczawodniesieniudoodpowiedniejilości
ijakościspożywanychwęglowodanóworazpodażypłynów,takżemusząbyćodpo-
wiedniomodyfikowane.
2.2.Zapotrzebowanieenergetycznesportowców
wzależnościodrodzajuwysiłkufizycznego
Priorytetowymzadaniemstawianymdietetykomsportowymjesttakieskomponowanie
dietysportowca,bydostarczałaonaenergiiwilościachodpowiadającychzapotrzebo-
waniu(abyzapewniałazrównoważonybilansenergetyczny).Utrzymaniezrównoważo-
negobilansuenergetycznegojestistotnezpunktuwidzeniazachowanianaodpowiednim
poziomiemetabolicznieaktywnejbeztłuszczowejmasyciała,funkcjiodpornościowej
ustrojuorazoptymalnejwydolnościfizycznejsportowca.
Bilansenergetycznyorganizmuokreślasięprzezporównanieilościenergii
dostarczonejzpożywieniem(sumaenergiipochodzącejzespożytejżywności,
napojóworazsuplementówdiety)zwydatkamienergetycznymiustroju(podsta-
wowaprzemianaenergii,termogenezapoposiłkowaorazwydatkienergetyczne
związanezwykonywaniempracyzawodowejicodziennychczynnościoraz
wydatkienergiinaczynnościpozazawodowe,takiejaksport,nauka,turystyka
irekreacjaitp.).Bilansenergetycznyuznajesięzazrównoważony,jeśliróżnica
międzypoboremenergiiawydatkamiwciągu8-10dniwynosi±10%.
Przyjmujesię,żekosztenergetycznyróżnychformaktywnościfizycznejstanowiprze-
ciętnie25-35%całodziennychwydatkówenergetycznych,jednakżewprzypadkuregular-
nychtreningówsportowychmożesięgaćaż75%tychwydatków.
Nawielkośćwydatkówenergetycznychwpływajątakieczynniki,jak:
Iwiek;
Ipłeć;
Irozmiaryantropometryczneciała;
Izawartośćbeztłuszczowejmasyciała;
Irodzajwykonywanegowysiłkufizycznego(wysiłekocharakterze
wytrzymałościowym,siłowym,szybkościowym,wytrzymałościowo-siłowym);
Iintensywność;
Iczęstotliwość;
Iczastrwania.
32
CzęśćI.Praktycznewskazówkidoprawidłowegożywieniawróżnychokresachżycia