Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
2.WYBRANEZAGADNIENIAZBIOLOGIIMOLEKULARNEJ
RYS.2.5.
Schematbudowybłonykomórkowejzpodwójnąwarstwąfosfolipidową(tzw.mozaikowa
budowabłony)
Dużestrukturyonieregularnymkształcieodpowiadającząsteczkombiałkaintegralnegorozmieszczonego
nieregularniewpodwójnejwarstwiefosfolipidów.Cząsteczkibiałkaintegralnegozbudowane
złańcuchówpolipeptydowych,którychgrupypolarnewystająceponadpowierzchniębłonymająładunek
ujemnylubdodatni.Grupypolarnecząsteczekfosfolipidowych(jasnekółka)zwróconedośrodowiska
wodnego.Liniefalisteodpowiadająłańcuchomkwasówtłuszczowychizwróconedohydrofobowego
wnętrzabłony.Nazewnętrznejpowierzchnibłonycząsteczkiwęglowodanówwiążąsięzbiałkami
integralnymi,tworzącglikoproteiny(ciemne,drzewkowatorozgałęzionestruktury).Odstrony
cytoplazmydobiałekintegralnychprzyczepiająsięfilamentyaktynoweMf(włókienkabiałkowe,
tworzącecytoszkielet)imikrotubuleMt(zbudowanezglobularnegobiałkatubuliny,tworzącewrzeciono
podziałowekariokinetyczneprzypodzialekomórki)
(wgGieseA.C.:Fizjologiakomórki.Warszawa,PWN1985,s.252).
ergicznychreakcjiwniezbędnądotegoenergię,zmagazynowanąwcząsteczkachATP,
podpostaciąenergiiwiązańchemicznych.Mitochondriawżywejkomórcewstałym
ruchu,któryzależnieodtypukomórkimożebyćwzględnieprzypadkowylub
podporządkowanyzapotrzebowaniuenergetycznemudanejczęścikomórki.
Rozmieszczeniemitochondriówniejestprzypadkowe,leczuzależnioneodpew-
nychprawideł.MitochondriazawierająkolistecząsteczkiDNA(mtDNA),które
syntetyzowaneinaczejniżDNAjądroweimająprzytymzdolnośćsamodzielnej
replikacji,niezależnejodreplikacjiDNAchromosomalnego(jesttotzw.dziedziczność
cytoplazmatyczna,np.odpowiedzialnazatypoddechowyorganizmurespiratory
efficiency).WmtDNAwystępujągenykodującemitochondrialnetRNAirRNA.
Rybosomy(rys.2.3i2.4)todrobnecząsteczkiośrednicyok.15nm,zbudowane
zdwóchpodjednostek(uProcaryotazlżejszej,ostałejsedymentacji30S,icięższej
ostałejsedymentacji50S,natomiastuEucaryotaostałejsedymentacji40Si60S).
Wskładrybosomuwchodząbiałka(35–40%)ikwasrybonukleinowyryboso-