Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
ODGALIIDOKRÓLESTWAFRANKÓW
Diecezje
BratwielkiegoPepina,Karloman(ten,którywstąpiłpóz
·niejdoklasztoru)zwołał
w743r.pierwszyodstupięćdziesięciulatsynod,któryustaliłwzajemnąhierarchięarcybis-
kupówibiskupóworazmiałzaprowadzićdyscyplinęwśródkleru(m.in.dopierowówczas
zaleconodladuchownychodrębnystrój).Zbiegiemczasu,synodówmiałoodbywaćsięco-
razwięcej.Choćsekularyzacjadóbrkościelnychniezostałacofnięta,zrekompensowałają
corazpowszechniejicorazskrupulatniejegzekwowanadziesięcina,czylipodateknarzecz
Kościoławwysokościjednejdziesiątejwszystkichdochodów.Reformamikierowałmnich
anglosaskiimisjonarz,św.Bonifacy,któregoztejokazjimianowanolegatempapieskim
iarcybiskupem.Chrodegang,arcybiskupMetzu,ustaliłwówczasregułęwspólnegożyciaka-
noników,toznaczyksiężyrezydującychprzykatedrachbiskupich(potemtakżeprzytzw.
kościołachkolegiackich)orazsporządziłprojektunifikacjiliturgiinawzórrzymski.
Łacina
ReformykontynuowałKarolWielki.JegonajbliższydoradcaitwórcaDszkołypała-
cowejn,Alkuin,dokończyłdziełaChrodeganga,wprowadzającjednolityrytrzymskinate-
reniecałegoimperium,wedleustalonegoprzezsiebiesakramentarza.Nienastąpiłoto
wszędzieiodrazu,jednakwkażdymzakątkuimperiumpojawiłysięprzodująceośrodki,
którebyłyDnabieżąconi,cowięcej,pozostawałyzesobąwkontakcie.Wramachreformy
liturgicznejpostanowionoteżukrócićsamowolęwużywaniuzepsutejłacinyiwyplenić
skażonetekstyBiblii.Alkuiniśw.Teodulfdokonaliwiekopomnegodziełaustaleniatekstu
Bibliiłacińskiej,tzw.Wulgaty,DczyszczącnjązobcychnaleciałościikorygującwedleBiblii
greckiej(tzw.Septuaginty).Takzaczęłosięodrodzeniełacinyklasycznej,jedynegojęzyka
wspólnegointelektualistomipolitykomcałegocesarstwa,czemutowarzyszyłareforma
pismaipowstaniebardzopraktycznej,nowejczcionki-Dkarolinyn,czyliminuskułykaro-
lińskiej.DNaprawionąnłacinęwprowadzononapowrótdoliturgiiidodyplomacji.Toztej
właśnieprzyczynynastąpiłtakcharakterystycznydlacałejpóz
·niejszejepokiśredniowiecza
inowożytnościrozziewmiędzyjęzykiemliturgiiajęzykiemprostychwiernych.Trzebatu
jednakzastrzec,żetylkonaterenieprzyszłejFrancji,HiszpaniiiItaliiłacinabyłabliska
mowiepotocznej.Dlapozostałych,niezromanizowanychregionówjużwcześniejstano-
wiłarodzajmediumparexcellencenaukowegoiliturgicznego,zastrzeżonegodlaelity.
Oczyszczenieiujednolicenietegomediumbyłoniewątpliwąkoniecznościąipostępem
podkażdymwzględem.
Klasztory
Wszystkieklasztoryzobowiązanodoprzestrzeganiajednejregułyśw.Benedykta,od-
nowionejaleiodmienionejprzezśw.BenedyktazAnianewduchuniebywałegorozbudowa-
nialiturgii.Przyklasztorachpowstałyteższkoły,przeznaczonedlaprzyszłychmnichów,choć
uczylisiętamrównieżnieliczniświeccy.Dwustopniowyprogramnauczaniaobejmowałwed-
lestarożytnejzasadytzw.trivium(gramatyka,dialektyka,retoryka,)iquadrivium(arytmety-
