Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ3.FUNKCJEFINANSÓWPUBLICZNYCH
orazzłożone.Jesttokonsekwencjafaktu,żeprocesyredystrybucjidochodówdotyczą
podstawgospodarkikrajuorazelementarnychinteresów(potrzeb)społeczeństwa.
3.4.Funkcjastabilizacyjna
Trudnościinegatywneskutki,jakiepowstająwzwiązkuzwykorzystywaniemfunkcji
alokacyjnejifunkcjiredystrybucyjnejfinansówpublicznych,mogąbyćczęściowozła-
godzoneprzezwykorzystywaniefinansówpublicznychdostabilizowaniagospodarki
rynkowej.Innymisłowy,celemwładzpublicznychpowinnobyćumiejętneposługiwanie
sięinstrumentamialokacjizasobówiredystrybucjidochodówdołagodzeniawahań
cyklukoniunkturalnego.Długookresowaobserwacjamechanizmurynkowegowskazuje,
żeprzebiegprocesówgospodarczychodbywasięzróżnymnatężeniemwczasie.Aktyw-
nośćgospodarczaspołeczeństwawznosisięiopada.Mechanizmrynkowyniejestwięc
wstaniesamoczynniezapewnićsatysfakcjonującejstopywzrostugospodarczego,wyso-
kiejstopyzatrudnienia,niskiejstopyinflacji,równowagiwbilansiepłatniczymkrajuitd.
Pomijajączewzględunazakresnaszychrozważańprzyczynytakiegostanurzeczy5,
trzebastwierdzić,żerozpiętośćwwahaniachcyklukoniunkturalnegoniejestobojętna
dlafunkcjonowaniagospodarki,awięcanidlaspołeczeństwa,anidlawładzpublicznych
(politycznych).Istniejewieleprzyczyn,abyłagodzićprzebiegcyklukoniunkturalnego.
Charakteryzującsensiznaczeniefunkcjistabilizacyjnejfinansówpublicznych,
musimypamiętać,że:
1)instrumentypolitykifiskalnejniejedynymi,którepaństwomożestosować
dostabilizowaniagospodarki;możnastosowaćtakżeinstrumentypolityki
monetarnej,
2)wlatach70.i80.XXw.zaobserwowanonieskutecznośćinstrumentówpolityki
fiskalnejwstabilizowaniugospodarki,
3)międzyfiskalistamiamonetarystamitoczysięostryspórnaukowyiideologiczny
ozakresorazkształtpolitykifiskalnejpaństwa.
Niepodejmującdyskusjizargumentamizgłaszanymiprzezzwolennikówiprzeciw-
nikówpolitykifiskalnej,zauważmy,żewpraktycekoniecznejestpragmatyczne,anie
doktrynalne,podejściedoinstrumentówoddziaływaniapaństwanagospodarkę.To
pragmatycznepodejścieoznaczakoniecznośćimożliwośćwykorzystaniawfunkcjistabi-
lizacyjnejgospodarkizarównoinstrumentówfiskalnych,jakimonetarnych.Wkażdym
razieposługiwaniesięinstrumentamifiskalnymizawszejestkonieczne,zarównowodnie-
sieniudoalokacjizasobówwgospodarce,jakiwodniesieniudoredystrybucjidochodów.
5Zagadnieniatedokładnieomawianewpodręcznikachpoświęconychmakroekonomii.Por.np.
R.E.Hall,J.B.Taylor,Makroekonomia.Teoria,funkcjonowanieipolityka,WNPWN,Warszawa1999.
104