Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.KATEGORIAPOTRZEBZBIOROWYCH
1.2.Kategoriapotrzebzbiorowych
Punktemwyjściasformułowaniadefinicjifinansówpublicznychbyło–jakpamiętamy
–kryteriumwłasności.
Faktwystępowaniawłasnościpublicznejprowokujedopostawieniawielupytań5.
Donajważniejszychnależyzaliczyć:
1.Jakiesąprzyczynypowstaniawłasnościpublicznej?
2.Cojestprzedmiotemwłasnościpublicznej?
3.Jakiefunkcjespełniawłasnośćpubliczna?
Pełnaodpowiedźnanie–zewzględunazakrespracy–jestniemożliwa;ograniczę
sięzatemdokwestiiułatwiającychzrozumienieistotyfinansówpublicznych.
Wyjaśnienienaturywłasnościpublicznej,przyczynjejpowstawaniaorazfunkcji
spełnianychwżyciuspołecznymigospodarczymwymagarozpatrzeniakwestiipotrzeb
ludzkich.
Działalnośćgospodarczaczłowiekamanaceluzaspokajaniejegopotrzeb.Kate-
goriapotrzebludzkichstanowiwięccentralnyelementteoriiekonomiiorazpierwotny
motywgospodarczejaktywnościczłowieka.Potrzebyludzkiesąprzedmiotemzaintere-
sowanianietylkoteoriiekonomii,lecztakżepsychologii,socjologii,filozofii.Wynika
tozezróżnicowaniacharakterupotrzebludzkich,systemówwartości,którymikierują
sięludzieprzyzaspokajaniupotrzeb,sposobówzaspokajaniapotrzebitp.
Spośródwieludefinicjispotykanychwliteraturzeprzedmiotuwybrałemtę,która
ściślewiążesięzfinansamipublicznymi:hPotrzebajestpożądaniemwartościużytko-
wych(dóbriusług),wynikającymzosiągniętegorozwojugospodarczegoikulturalne
-
goludzkości.Owepożądanieprzejawiajązarównojednostki,jakteżgrupyspołeczne
icałespołeczeństwo”
6
.Wdefinicjitejnapodkreśleniezasługująpotrzebyzgłaszane
przezgrupyspołeczneicałespołeczeństwo.Dosprawytejzarazpowrócę.
Obserwacjeibadaniadotychczasowegorozwojupotrzebludzkich,prowadzone
wramachróżnychdyscyplinwiedzy,pozwalająnasformułowaniepewnychprawidło-
wości.Zwrócęuwagęnate,któresąistotnezpunktuwidzeniafinansówpublicznych.
Potrzebyludzkiemającharakternieograniczony,cooznacza,żenacorazwyższym
poziomierozwojugospodarczego,społecznegoikulturalnegopojawiająsięnowe
rodzajepotrzeb(tzw.prawostałegowzrostupoziomupotrzeb).Wzrostpotrzebjest
wywołanypostępemtechnicznym,organizacyjnym,naukowym,rozwojemtwórczo-
ści,zmianamipolitycznymiiideologicznymi
7
.Wrazzrozwojemmaterialnegodo-
5Historycznyrozwójwłasnościijejrodzajeomawiam.in.W
.Osuchowskiw:Rzymskieprawoprywatne.
Zaryswykładu,W
.Litewskiiin.(red.),wyd.3,PWN,Warszawa1988,s.258–264.
6E.Wiszniewski,Ekonomikakonsumpcji,PWN,Warszawa1977,s.65–66.
7Por.J.Szczepański,Konsumpcjaarozwójczłowieka.Wstępdoantropologicznejteoriikonsumpcji,PWE,
Warszawa1981,s.151inast.
31
