Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

Katarzyna Wieczorowska-Tobis, Dorota Talarska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-5032-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

555

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne. Red. Wieczorowska-Tobis, Katarzyna; Talarska, Dorota . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017, 555 s. ISBN 978-83-200-5032-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Wieczorowska-Tobis, K.

A2 Talarska, D.

T1 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2017

SN 978-83-200-5032-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 106951, author = "", editor = "Wieczorowska-Tobis, Katarzyna and Talarska, Dorota", title = "Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2017", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-5032-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Wieczorowska-Tobis, Katarzyna

ED - Talarska, Dorota

TI - Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2017

SN - 978-83-200-5032-5

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Wieczorowska-Tobis, Katarzyna; Talarska, Dorota. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017 [dostęp: 28 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/geriatria-i-pielegniarstwo-geriatryczne-katarzyna-wieczorowska-tobis-106951.

geriatria, podręcznik, starzenie się, starsi, opieka geriatryczna

Jest to nowoczesny podręcznik uwzględniający najnowsze osiągnięcia w dziedzinie geriatrii oraz współczesne rozwiązania w opiece geriatrycznej. Publikacja została podzielona na trzy części. Część I zawiera charakterystykę procesu starzenia, w częś...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-5032-5

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

555

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

CZĘŚĆ I GERONTOLOGIA22
1. Charakterystyka procesu starzenia się24
1.1. Aspekt biologiczny – Janusz Witowski24
1.1.1. Starzenie się a choroba24
1.1.2. Starzenie się a czas życia25
1.1.3. Starzenie się w aspekcie genetycznym i ewolucyjnym26
1.1.4. Teorie objaśniające mechanizm starzenia się27
1.1.5. Progeria29
1.1.6. Starzenie się komórek29
1.1.7. Starzenie się a nowotwory30
1.1.8. Restrykcja kaloryczna31
1.2. Aspekt psychologiczny – Anna Izabela Brzezińska33
1.2.1. Podział okresu późnej dorosłości na etapy33
1.2.2. Czynniki wpływające na poczucie jakości życia w okresie późnej dorosłości33
1.2.3. Zmiany w sferze poznawczej35
1.2.4. Zmiany w sferze emocjonalnej35
1.2.5. Zmiany w sferze społecznej36
1.2.6. Religijność i sfera duchowa36
1.2.7. Kryzys tożsamości w późnym okresie dorosłości37
1.2.8. Nieuniknione doświadczenia utraty37
1.2.9. Społeczne źródła zagrożeń rozwoju w okresie późnej dorosłości39
1.2.10. Rola rodziny w podtrzymaniu wysokiej jakości życia osób starszych40
1.3. Aspekt socjoekonomiczny – Piotr Błędowski42
1.3.1. Populacja osób starszych w Polsce – cechy charakterystyczne42
1.3.2. Osoby starsze w rodzinie i społeczeństwie45
1.3.3. Ekonomiczne konsekwencje demograficznego starzenia się ludności47
1.3.4. Pozycja ludzi starszych na rynku pracy48
1.4. Starzenie się ludności jako proces demograficzny – Piotr Szukalski50
2. Zmiany narządowe towarzyszące procesowi starzenia się – Barbara Bień59
2.1. Następstwa starzenia się na poziomie narządowym59
2.1.1. Układ krążenia60
2.1.2. Układ nerwowy61
2.1.3. Narządy zmysłów61
2.1.4. Układ kostno-stawowy62
2.1.5. Układ pokarmowy64
2.1.6. Układ moczowy64
2.1.7. Układ hormonalny65
2.1.8. Układ immunologiczny65
2.2. Następstwa starzenia się na poziomie organizmu66
2.1.9. Układ oddechowy66
3. Problemy psychospołeczne osób w starszym wieku – Hanna Kachaniuk69
3.1. Osamotnienie i samotność69
3.2. Przeżywanie żałoby70
3.3. Agresja i przemoc jako następstwo poczucia zagrożenia i bezradności71
3.4. Strategie adaptacji do starości72
3.5. Wydłużenie aktywności zawodowej73
3.6. Alkoholizm74
4. Promocja zdrowia wobec osób w wieku podeszłym – Maria Biskupska76
4.1. Mity i prawdziwe determinanty dotyczące procesu starzenia się76
4.2. Aktywne starzenie się77
4.2.1. Działania na rzecz aktywnego starzenia się78
5. Zastosowanie modeli pielęgnowania w opiece nad pacjentem w wieku podeszłym – Dorota Talarska84
5.1. Model aktywności życiowych85
5.2. Analiza stanu pacjenta z wykorzystaniem modelu aktywności życiowych88
CZĘŚĆ II SPECYFIKA CHOROBOWOŚCI U STARSZYCH PACJENTÓW92
6. Typowe cechy medycyny geriatrycznej – Katarzyna Wieczorowska-Tobis94
6.1. Hipotonia ortostatyczna96
6.2. Frailty – zespół kruchości/zespół słabości98
7. Analiza sprawności funkcjonalnej pacjenta geriatrycznego. Rola pielęgniarki w zespole geriatrycznym – Ewa Borowiak, Tomasz Kostka100
8. Odrębności przebiegu wybranych stanów patologicznych w starości118
8.1. Układ nerwowy118
8.1.1. Choroba Parkinsona – Tadeusz Andrzej Mendel118
8.1.2. Udar mózgu – Tadeusz Andrzej Mendel123
8.1.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu nerwowego – Halina Trzeciak128
8.2. Układ krążenia144
8.2.1. Niewydolność serca – Jolanta Życzkowska144
8.2.2. Choroba niedokrwienna serca w wieku podeszłym – Anna Skalska149
8.2.3. Nadciśnienie tętnicze w wieku podeszłym – Barbara Gryglewska157
8.2.4. Miażdżyca – Barbara Gryglewska163
8.2.5. Zaburzenia rytmu serca u chorych w starszym wieku – Dariusz Kozłowski168
8.2.6. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych zaburzeniach układu krążenia – Lucyna Płaszewska-Żywko175
8.3. Układ oddechowy – Ewa Pisarczyk-Bogacka, Krystyna Misiak, Zbigniew Machaj, Izabela Wróblewska186
8.3.1. Zapalenia płuc186
8.3.2. Choroby obturacyjne187
8.3.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu oddechowego191
8.4. Układ pokarmowy – Jan Szewieczek, Ewa Nowakowska-Duława201
8.4.1. Choroba wrzodowa201
8.4.2. Zaparcie204
8.4.3. Biegunka209
8.4.4. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu pokarmowego – Elżbieta Kopczyńska215
8.5. Układ endokrynologiczny227
8.5.1. Cukrzyca – Jarosław Derejczyk, Katarzyna Wieczorowska-Tobis227
8.5.2. Choroby tarczycy – Katarzyna Wieczorowska-Tobis234
8.5.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu endokrynologicznego – Joanna Stanisławska, Elżbieta Drozd-Gajdus237
8.6. Układ moczowy250
8.6.1. Zakażenia układu moczowego – Michał Ciszek, Leszek Pączek250
8.6.2. Odwodnienie – Michał Ciszek, Leszek Pączek253
8.6.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu moczowego – Łukasz Czyżewski, Anna Kraszczyńska255
8.7. Układ ruchu265
8.7.1. Osteoporoza – Krzysztof Galus265
8.7.2. Choroba zwyrodnieniowa stawów – Włodzimierz Samborski272
8.7.3. Reumatoidalne zapalenie stawów – Włodzimierz Samborski277
8.7.4. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych patologiach układu ruchu – Grażyna Bączyk282
8.7.5. Opieka nad pacjentem po endoprotezoplastyce stawów – Aleksandra Zielińska290
9. Wybrane wielkie zespoły geriatryczne298
9.1. Nietrzymanie moczu i stolca – Arkadiusz Styszyński, Urszula Kwapisz298
9.1.1. Nietrzymanie moczu298
9.1.2. Nietrzymanie stolca305
9.2. Upadki i zaburzenia lokomocji – Kornelia Kędziora-Kornatowska, Monika Biercewicz308
9.2.1. Przyczyny upadków309
9.2.2. Konsekwencje upadków311
9.2.3. Profilaktyka upadków312
9.3. Otępienie – Alicja Klich-Rączka316
9.3.1. Choroba Alzheimera316
9.3.2. Rozpoznawanie otępień319
9.3.3. Leczenie otępień320
9.3.4. Pielęgnowanie chorych z otępieniem322
9.4. Depresja – Tadeusz Parnowski327
9.5. Psychoedukacja, psychoterapia i opieka pielęgniarska jako działania optymalizujące funkcjonowanie społeczne osób starszych z zaburzeniami psychicznymi – Krystyna Górna, Katarzyna Gołębiewska334
9.5.1. Psychoedukacja334
9.5.2. Psychoterapia335
9.5.3. Opieka pielęgniarska336
10. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych wobec osób w wieku podeszłym346
10.1. Specyfika czynności pielęgnacyjno-higienicznych wobec osób starszych – Maria Stachowska, Magdalena Strugała346
10.2. Specyficzne problemy wynikające ze sprawowania opieki w warunkach domowych – Halina Doroszkiewicz352
10.2.1. Uwarunkowania zapotrzebowania na opiekę nad osobami starszymi352
10.2.2. Zmiany w rodzinie a możliwości zapewnienia opieki osobom starszym w warunkach domowych353
10.2.3. Problemy opieki w warunkach domowych na przykładzie osoby starszej z otępieniem356
10.3. Komunikacja ze starszym pacjentem z uwzględnieniem zaburzeń wzroku i słuchu oraz zaburzeń funkcji poznawczych – Magdalena Strugała360
10.3.1. Komunikowanie się z osobą starszą o upośledzonym wzroku360
10.3.2. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami słuchu362
10.3.3. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami poznawczymi364
10.3.4. Komunikowanie się z pacjentem z afazją365
10.4. Pielęgnowanie skóry u osób w podeszłym wieku – Irena Blenke-Krysiak367
10.4.1. Ochrona przed czynnikami niekorzystnymi dla skóry371
10.4.2. Wspomaganie osłabionych funkcji skóry373
10.4.3. Higiena ciała375
10.4.4. Przywracanie nawilżenia skóry378
10.5. Odleżyny – Irena Blenke-Krysiak384
10.5.1. Wprowadzenie384
10.5.2. Zapobieganie odleżynom389
10.5.3. Wystąpienie odleżyny – postępowanie396
10.5.4. Powikłania ran odleżynowych402
10.6. Owrzodzenia podudzi – Zyta Beata Wojszel403
10.6.1. Etiologia owrzodzeń podudzi403
10.6.2. Leczenie owrzodzeń podudzi404
10.6.3. Profilaktyka owrzodzeń podudzi408
10.7. Delirium – Andrzej Jóźwiak409
10.8. Pacjent dializowany – Beata Hornik, Jan Duława412
10.8.1. Hemodializa413
10.8.2. Dializa otrzewnowa415
10.9. Pacjent ze stomią – Elżbieta Kopczyńska, Lech Cierpka419
10.10. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości – Hanna Kachaniuk423
10.10.1. Diagnostyka bólu424
10.10.2. Profilaktyka i leczenie bólu428
11. Wybrane aspekty żywienia osób starszych434
11.1. Zasady odżywiania w starszym wieku – Marian Grzymisławski434
11.2. Niedożywienie – Zyta Beata Wojszel441
11.3. Otyłość – Marian Grzymisławski, Katarzyna Wieczorowska-Tobis446
12. Opieka nad pacjentem starszym w okresie okołooperacyjnym – Beata Skokowska452
12.1. Wiek jako czynnik ryzyka leczenia operacyjnego452
12.2. Przedoperacyjna ocena i postępowanie okołooperacyjne453
12.3. Nadzór i monitorowanie w okresie pooperacyjnym455
13. Zasady usprawniania starszych pacjentów – Tomasz Kostka458
13.1. Kinezyterapia459
13.2. Inne metody usprawniania460
13.3. Rehabilitacja w chorobach układu krążenia461
13.4. Rehabilitacja w chorobach układu ruchu462
13.5. Zapobieganie hipokinezji462
13.6. Inne specyficzne problemy usprawniania osób starszych463
14. Jakość życia osób starszych – Krystyna Górna, Krystyna Jaracz466
14.1. Specyfika jakości życia osób starszych467
15. Zasady medycyny paliatywnej w odniesieniu do pacjentów starszych470
15.1. Wprowadzenie – Katarzyna Wieczorowska-Tobis470
15.2. Zasady postępowania ze starszym pacjentem w terminalnej fazie choroby – Maria Stachowska473
16. Podstawowe zasady farmakoterapii geriatrycznej – Agnieszka Neumann-Podczaska, Katarzyna Wieczorowska-Tobis476
16.1. Rola personelu pielęgniarskiego w ograniczaniu błędów popełnianych przez pacjentów w czasie pobierania leków478
16.2. Niepodatność pacjenta na zalecenia dotyczące leczenia480
17. Opieka stomatologiczna nad starszym pacjentem482
17.1. Wprowadzenie – Ryszard Koczorowski482
17.2. Rola pielęgniarki w sprawowaniu opieki – Magdalena Strugała488
18. Interpretacja istotnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych w starszym wieku – Jarosław Derejczyk492
CZĘŚĆ III ORGANIZACJA OPIEKI NAD STARSZYM PACJENTEM502
19. Formy opieki nad starszym pacjentem stosowane w Polsce504
19.1. Podstawowa opieka zdrowotna – Maria Stachowska, Marlena Szewczyczak504
19.1.1. Pielęgniarska opieka długoterminowa506
19.2. Wybrane formy opieki instytucjonalnej nad starszym pacjentem – Hanna Kachaniuk509
20. Wybrane europejskie modele opieki geriatrycznej – Dorota Talarska516
21. Telemedyczna opieka geriatryczna – Aleksandra Suwalska524
21.1. Wstęp524
21.2. Definicje pojęć524
21.3. Przykłady zastosowania technologii w opiece zdrowotnej525
Test sprawdzający zdobytą wiedzę529
Literatura uzupełniająca539
Skorowidz542

Jakwspomniano,zahamowaniepodziałówjestpodstawowącechąstarzeniasię

komórekiprocestenmożebyćtakżeuruchomionywodpowiedzinauszkodzenia

DNA.Sformułowanozatemhipotezę,żestarzeniesiękomórekjestwistocieme-

chanizmemprzeciwnowotworowym.Corazwięcejobserwacjiświadczyotym,

żejesttomechanizmzdolnywwieluprzypadkachpowstrzymaćrozwójnowo-

tworu.Dorozwojuguzówzłośliwychdochodzijedyniewtedy,kiedykomórkom

nowotworowymudajesięprzełamaćbarieręzahamowaniawzrostu.

Związekmiędzystarzeniemsięitransformacjąnowotworowąjestjednakjeszcze

bardziejskomplikowany.Wiadomo,żeczęstośćwystępowanianowotworów

wzrastazwiekiemichorobatadotykaprzedewszystkimludziwwiekupode-

szłym.Tazależnośćwydajesięzaprzeczaćzaprezentowanejwyżejteoriistarzenia

sięjakomechanizmuprzeciwnowotworowego.Należyjednakpamiętać,żedoroz-

wojunowotworukoniecznejestspecyficzneśrodowiskotkankowe,atomoże

zostaćzmienionenaskutekgromadzeniasięwtkancecorazwiększejliczbystarych

komórek.Komórkitezaburzająprawidłowąstrukturęifunkcjętkankiwstopniu,

którymożeułatwiaćrozplemkomóreknowotworowych.Wtakimujęciuproces

starzeniasięmożebyćprzykłademtzw.antagonistycznejplejotropii.Działając

jakomechanizmprzeciwnowotworowy,zabezpieczaorganizmymłodeprzed

potencjalnieśmiertelnąchorobą,jednakodległymskutkiemtegodziałaniajest

akumulacjawtkankachstarychkomórek.Zjednejstronyprowadzitodostarze-

niasięcałegoustroju,zdrugiej–paradoksalnie–zwiększapodatnośćnarozwój

nowotworów.

101080Restrykcjakaloryczna

Podpojęciemrestrykcjikalorycznejrozumiesięzmniejszeniewartościenerge-

tycznejspożywanegopokarmu,przyzachowaniuwszystkichjegoniezbędnych

składników.W1935rokuporazpierwszyzaobserwowano,żeszczury,którym

racjonowanopożywienie,żyłyznaczniedłużejniższczury,któremogłyspożywać

pokarmdowoli(adlibitum).Odtegoczasulicznebadaniapotwierdziły,żezmniej-

szeniepodażyenergiio20–40%możespowolnićtempostarzeniasięiwydłużyć

maksymalnyczasżycianaweto50%.Tegotypuefektyzaobserwowanoubardzo

wieluorganizmów,międzyinnymiudrożdży,robaków,owadówigryzoni.Efek-

temrestrykcjikalorycznejjestredukcjamasyciała,ubytektkankitłuszczowej

izmniejszeniemasynarządówwewnętrznych(zwyjątkiemmózgu).Niższesą

równieżtemperaturaciałaorazstężenieglukozyiinsulinywekrwi.Restrykcja

kalorycznazwiększateżodpornośćzwierzątnadziałanieszkodliwychczynników

środowiskowychiopóźnialubredukujewystępowaniechoróbtypowychdla

wiekupodeszłego.Sposób,wjakitarestrykcjawywołujewydłużenieżycia,jest

bardzosłabopoznany.Podobnieniejasnyjestjejwpływnaludzi,przedewszystkim

Brak wyników

Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra