Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
103030Ekonomicznekonsekwencjedemografcznego
starzeniasięludności
Biorącpoduwagęfakt,żenowoczesnagospodarkastarasięograniczaćzatrudnie-
nie,powstajepytanie,jakimkosztemspołeczeństwobędziewstanieutrzymać
powiększającąsięrzeszęemerytów.Sytuacjatamożespowodowaćpoważnepro-
blemyekonomiczne,związanezkoniecznościązapewnieniaemerytomodpo-
wiednichdochodównastarość.Ichźródłembędągłównieskładkinaubezpiecze-
nieemerytalne,alepozanimitrzebabędziesięgnąćdoinnychźródeł,awśród
nichdobudżetupaństwa.Wgrupieprzyszłychemerytówznajdowaćsiębowiem
będątakżedzisiejsibezrobotni.OdprowadzanazanichprzezFunduszPracy
składkaubezpieczeniowaobliczanajestnanajniższymmożliwympoziomie.Oile
krótkotrwałebezrobocieniemusipowodowaćznaczącegoubytkuwwysokości
świadczenianaprzyszłość,otylebezrobociedługotrwałe,azwłaszczaprzewlekłe
(tj.trwająceconajmniejdwalata),możepociągnąćzasobąbardzoniskiedochody
naemeryturze.Ichnastępstwembędziekoniecznośćuzupełnianiaprzezświad-
czeniaspołeczne(np.pomocspołeczną)finansowanezfunduszypublicznych.
WydatkispołecznewPolscestanowiąniezmiennieznacznyodsetekproduktukra-
jowegobrutto(PKB).Wlatach1995–2001wahałsięonnapoziomieokoło20%.
Udziałtennależyuznaćzawysokiwsytuacji,gdygospodarkawymagaznacznych
inwestycji,rynekkapitałowynadaljeststosunkowosłaby,aspołeczeństwonie
dysponujeżadnymiistotnymirezerwamimaterialnymi.
Wkontekściespowodowanegodemograficznymstarzeniemsięludnościwzrostu
wydatkówspołecznychznaczenianabieratrwającadebatanadzakresemdziałania
państwaopiekuńczegoikryzysemtakiejkoncepcjipaństwa.Państwoopiekuńcze
charakteryzujesięwysokimpoziomemrozwojuświadczeńspołecznychiwydat-
kówsocjalnych.Analizypokazują,żejednymzczynnikówwywierającychistot-
nywpływnarozmiarytychwydatkówjestudziałludnościstarszejwcałości
ludnościorazprzeciętnywiekcałejpopulacji.Wydatkinaświadczeniaemerytal-
neutrudniająfinansowanieinnychprogramówsocjalnychipowodujądalsze
zwiększeniedysproporcjiwwarunkachbytuludności.
Nadmierneobciążeniewydatkamispołecznymi,utożsamianeczęstozkryzysem
państwaopiekuńczego,jestniewątpliwiespowodowanepostępującymstarzeniem
sięludności.Jednakpowodemdozmartwieńdlapolitykówniejestsamfakt
zwiększającychsięwydatków,aleto,żewzrastająceobciążeniegospodarkiskład-
kaminaubezpieczeniespołeczne,podatkamiorazobowiązkowymiwpłatami
nafunduszeparaubezpieczeniowe(np.obowiązującewPolsceskładkiodprowa-
dzanedoFunduszuPracy)skutkujeosłabieniempozycjigospodarki.Pociągato
zasobązagrożenienieuzyskiwaniemprzezniądochodówwtakiejwysokości,
jakajestniezbędnadozaspokojeniapotrzebspołecznych.
46