Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
102030Zmianywsferzepoznawczej
Większośćprocesówpoznawczychulegawpóźnychlatachżyciaznacznemu
spowolnieniu.Starsiludziewolniejzapamiętująiwolniejprzypominająsobie
informacje.Niecolepiejradząsobiezrozpoznawaniem,aleitakdziejesiętowol-
niejniżwprzypadkumłodychludzi.Upośledzonazostajezwłaszczapamięć
kontekstualna(źródłowa)–starszymosobomtrudniejzapamiętać,skądmają
danąinformacjęiwjakichokolicznościachjązdobyli.Pojawiająsięrównieżtrud-
nościzkoncentracjąuwagi.
Jeślizdolnościpoznawczesątrenowane,towynikistarszychosóbstająsięlepsze,
chociażitakniedorównująosobomodnichmłodszym,poddanymtakiemusa-
memutreningowi.Ważnejest,abypamiętać,żezdolnościpoznawczeuosób
starszych,takiejak:pamięć,zasóbsłownictwa,zdolnościanalityczne,sąbardzo
zróżnicowaneizależąwdużejmierzeodtrybuijakościwcześniejszegożycia–
takżeodtreningu,jakimożestanowićwykonywanapraca,odsposobówspędza-
niawolnegoczasuizainteresowań.
Dokonującanalizyfunkcjipoznawczychosóbznajstarszychgrupwiekowych,
należypamiętać,żestająoneprzedzupełnieinnymiwyzwaniaminiżosoby
młodsze,awięcwtymkontekścienależyrozpatrywaćdeficyty.Ichzadaniemjest
bowiemprzedewszystkimutrzymaniedotychczasowegostylużyciaorazznale-
zieniesposobówkompensacjiwprzypadkudoświadczaniaróżnegorodzajustrat.
102040Zmianywsferzeemocjonalnej
Starsiludziedoświadczająwieluprzykrychsytuacji.Częstosamouświadomienie
sobieswojegowiekumożebyćdlanichźródłemnegatywnychemocji.Własne
starzejącesięciało,dokonywany„przegląd”swojegożycia,osamotnienie,zbliża-
jącasięśmierć–wszystkotomożebyćichźródłem.Jednakwpóźnychlatach
życiawieleosóbzyskujeswoistydystansdożycia,wypracowujerodzajwewnętrz-
nejpogodyducha.Tenstanjestwynikiemichdojrzałościspołecznejiemocjonal-
nejorazpozytywnegobilansużycia.
Zgodnieztzw.teoriąselektywnościspołeczno-emocjonalnejzdolnośćdoregula-
cjijakościemocjizwiększasięzwiekiem.Regulacjaemocjioznaczawtymwy-
padkuumiejętnośćpodtrzymywaniapozytywnegonastrojuiminimalizowania
bądźwygaszanianastrojunegatywnego.Zgodnieztąteoriąludziezdająsobie
sprawęztego,ileżyciaimzostaje,iimkrótszyjesttenczas,tymwiększąwagę
przykładajądoznaczącychemocjonalnieaspektówswojegocodziennegożycia.
Młodeosoby,któremająpoczucie,żeprzednimijeszczewielelatżycia,skupiają
sięprzedewszystkimnaposzukiwaniuinformacji,gdyjednakpojawiasiępoczu-
34