Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział4
Bólunoworodka
–niedocenianezagrożenie
RyszardLauterbach
Bóljestjednymznajczęstszychodczućtowarzyszącychczłowiekowiprzez
całeżycie.Zawszejestnieprzyjemnymwrażeniemsygnalizującymjużistnie-
jącyprocesuszkadzającytkanki.Nocycepcjastanowizkoleiprocesrozpo-
znawaniauszkodzeniatkanekwywołanegoprzezbodźcemechaniczne,ter-
micznelubchemiczne,czyteżprzezproceszapalny.Bólodczuwasiędopiero
wtedy,gdybodźceosiągnąośrodkowyukładnerwowy.Cierpieniejestnega-
tywnymprzeżyciempowstającymwwyższychpiętrachOUN.Biologiczna,
ochronnafunkcjabóluniemaznaczeniawokresienoworodkowym.
Drogiprzewodzącebólrozpoczynająsięodreceptorówczuciowych
naskórzenoworodka,akończąwobszarachczuciowychmózgu.W7.ty-
godniużyciapłodowegopojawiająsiępierwszereceptorywokółust.W11.
tygodniużyciapłódposiadareceptorynacałejtwarzy,aw20.tygodniuciąży
receptoryczuciowepokrywającałąskóręiśluzówki.W30.tygodniucią-
żysąjużwpełniwykształconepołączeniasynaptycznewrogachtylnych
rdzeniakręgowego.Uwcześniakówprógpobudliwościjestniższyo30-50%
wodniesieniudonoworodkówdonoszonych.Hamowaniebólujestwyraź-
niemniejszeuwcześniaków,cowynikazopóźnionegodojrzewaniawłókien
hamujących,którerozrastająsiędrogązstępującąodjąderwpniumózgu
wkierunkudystalnyminajpierwosiągajączęśćszyjnąrdzeniakręgowego
(30.-32.tydzieńciąży).Zpowyższegowynikauwagapraktyczna,iżzabiegi
nakończynachgórnychuwcześniakówsąmniejbolesneodprzeprowadza-
nychnakończynachdolnych.
Plastycznośćrozwijającegosięmózgupowoduje,żenajwiększywpływbólu
narozwijającysięOUNwystępujeunajbardziejniedojrzałychdzieci.Wcześ-
niakileczonenaoddziałachintensywnejterapiinoworodkowejdoznająciągłej
stymulacjireceptorównocyceptywnych,comożepowodować,żebólzwiązany
znakłuciemskóryniedajesięoddzielićodbodźcówwynikającychnp.zzabie-
gówpielęgniarskich.
47
