Nowa Historia Meksyku

Erik Velasquez Garcia

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-19045-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

803

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Garcia, Erik Velasquez. Nowa Historia Meksyku. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016, 803 s. ISBN 978-83-01-19045-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Garcia, E.V.

T1 Nowa Historia Meksyku

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2016

SN 978-83-01-19045-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 167638, author = "Garcia, Erik Velasquez", editor = "", title = "Nowa Historia Meksyku", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2016", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-19045-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Garcia, Erik Velasquez

ED -

TI - Nowa Historia Meksyku

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2016

SN - 978-83-01-19045-3

ER -

Netografia (standard APA):

Garcia, Erik Velasquez. Nowa Historia Meksyku [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016 [dostęp: 01 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/nowa-historia-meksyku-erik-velasquez-garcia-167638.

Hiszpania, meksyk, Majowie, Portugalia, Aztekowie, kolonializm

Pasjonująca i bogata panorama historii Meksyku, od narodzin świata Majów i Azteków poprzez epokę kolonialną i uzyskanie niepodległości aż po dzień dzisiejszy -pierwsza na polskim rynku wydawniczym historia Meksyku napisana przez zespół meksykański...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-19045-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

803

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp do meksykańskiego wydania16
Wstęp do polskiego wydania19
Rozdział I Najdawniejsi mieszkańcy obecnego terytorium Meksyku22
Zasiedlenie Ameryki22
Okres lityczny (33 000–5000 p.n.e.)24
Okres archeolityczny (33 000–12 000 p.n.e.)25
Wczesny okres cenolityczny (12 000–7000 p.n.e.)27
Późny okres cenolityczny (7000–5000 p.n.e.)30
Okres protoneolityczny (5000–2500 p.n.e.)34
Okres preklasyczny w Mezomeryce (2500 p.n.e.–200 n.e.)37
Wczesny okres preklasyczny (2500–1200 p.n.e.)37
Środkowy okres preklasyczny (1200–400 p.n.e.)44
Środkowy okres preklasyczny w regionie olmeckim (1200–400 p.n.e.)47
Środkowy okres preklasyczny w pozostałej części Mezoameryki (1200–400 p.n.e.)51
Późny okres preklasyczny (400 p.n.e.–200 n.e.)58
Bibliografia71
Rozdział II Okres klasyczny w dawnym Meksyku76
Wstęp76
Okres klasyczny jako czas rozkwitu kultury79
Dolina Oaxaki80
Obszar Majów81
Okres klasyczny jako proces koncentracji ludności i kolonizacji terytoriów północnych85
Ponowna ocena85
Okres klasyczny i procesy urbanizacji90
Okres klasyczny jako czas intensyfikacji wymiany dóbr99
Okres klasyczny jako czas pojawienia się bardziej złożonych form organizacji104
Zmierzch ośrodków okresu klasycznego109
„Upadek” Teotihuacan110
Zmierzch kultury Majów112
Nowe rozdanie: pojawienie się nowych ośrodków i dominiów oraz przywrócenie złożoności społecznej115
Bibliografia121
Rozdział III Okres postklasyczny w Mezoameryce123
Wczesny okres postklasyczny (900–1168)123
Chichimekowie125
Tula i jej otoczenie126
Toltekowie, kupcy i Majowie130
Tula i ród Quetzalcoatla133
Tula i Mixtekowie134
Cholula i tradycja Mixteca-Puebla136
Późny okres postklasyczny (1168–1521)139
Odrodzenie tolteckie i masowy napływ Chichimeków140
Tożsamość chichimecka według źródeł kolonialnych141
Wiek XIV: nowe miasta, chwiejna władza143
Mexikowie i ich Trójprzymierze145
Wiek hegemonii i splendoru Mexico-Tenochtitlan148
Dolina Puebli i Tlaxcali oraz jej okolice151
Morelos, Toluca i zachód152
Zatoka Meksykańska155
Południe157
Społeczeństwa okresu postklasycznego158
Ludność i jej rozmieszczenie158
Podział społeczny161
Zbrojne ramię imperium163
Porządek publiczny i edukacja165
Ostatnia stolica imperium167
Epilog169
Bibliografia170
Rozdział IV Lata konkwisty173
Wstęp173
Na początku były wyspy173
Konkwistadorzy in spe175
Ludy, podboje i władza pośrednia176
Królowie małych królestw176
Wojny i sojusze179
Wielka Konkwista180
Imperialna Nowa Hiszpania182
Encomiendas i doctrinas183
Świat panów i władców186
Rozważania ideologiczne190
Lata anarchii191
Podstawy porządku prawnego194
Społeczeństwo pokonane i społeczeństwo osadzone198
Epidemie i inne tragedie198
Pejzaże zniszczone i pejzaże nowe200
Przybycie świętych201
Przybysze i założyciele205
Vecinos, ladinos i mestizos206
Nowe wyzwania ekonomiczne209
Nowe zasady dotyczące praw własności212
Duch króla216
Biskupstwa i katedry217
…i pierwsze lata epoki kolonialnej były jednocześnie ostatnimi prehiszpańskiej219
Bibliografia220
Rozdział V Lata ekspansji221
Wstęp221
Siła władzy221
Nowe figury i stare projekty223
Nowe elementy w mozaice społecznej223
Sen o społeczeństwie idealnym225
Przeszłość, przyszłość, pomysły i represje227
Wtargnięcie pieniądza232
Zmiany strukturalne i organizacyjne235
Kryzys władzy caciques236
Ostatni zryw konkwistadorów238
Ekspansja i jej ograniczenie240
Lekceważenie wschodu240
Zew zachodu241
Srebro Zacatecas i wojna chichimecka243
Ziemia wielkich możliwości246
Nowa Baskonia i odległe refleksy248
Granice, floty i zarys imperialny250
Droga ku dojrzałości252
Junta Magna i jej następstwa252
Pierwsze profity255
Nowe pejzaże256
Narodziny hacjendy259
Kraj z przeszłością260
Pragnienie odnowy262
… a Nowa Hiszpania osiągnęła dojrzałość pod znakiem ekspansji i dbania o autonomię264
Bibliografia265
Rozdział VI Nowa Hiszpania: lata autonomii266
Kryzys, którego nie było266
Monarchia hiszpańska w połowie xVII w267
Indie Zachodnie268
Nowa Hiszpania w kontekście monarchii270
Gospodarcza organizacja Nowej Hiszpanii275
Eksport278
Rolnictwo i hodowla280
Gospodarka284
Ekspansja na północ285
Porządek społeczny w Nowej Hiszpanii290
Kultura i sztuka295
Religia296
Wiedza298
Konkluzje305
Bibliografia306
Rozdział VII Królestwo czy kolonia?308
Kreolska wizja królestwa308
Imperialna wizja królestwa312
Reformy podatkowe w burbońskim meksyku322
Obciążenia podatkowe, finanse i wojny imperialne pod koniec XVIII w326
Gospodarka Nowej Hiszpanii w drugiej połowie xVIII w328
Władze kolonialne a gminy indiańskie333
Zmiany proponowane przez Indian337
Edukacja pod koniec xVIII w340
Społeczeństwo346
Bibliografia353
Rozdział VIII Rozpad monarchii hiszpańskiej i proces niepodległości355
Ostatnie lata Nowej Hiszpanii355
Kryzys legitymizacji358
Nowa Hiszpania. Między konstytucjonalizmem a restauracją363
Szlak powstańczy371
Gospodarka Nowej Hiszpanii w czasie wojny377
Społeczeństwo i kultura383
Niepodległość386
Bibliografia392
Rozdział IX Nowy porządek (1821–1848)394
Wstęp394
O własne miejsce na świecie395
Od cesarstwa do republiki federalnej (1821–1824)398
Republika federalna z perspektywy stanów (1824–1828)404
Ogólnokrajowe życie polityczne406
Ludność i gospodarka – powolny wzrost408
Kryzys federalizmu413
Kwestia Teksasu417
Teksas i Zacatecas w roku 1835419
Centralistyczne systemy polityczne w latach 1836–1843421
Meksyk wobec ekspansjonizmu Stanów Zjednoczonych428
Kultura meksykańska 1821–1850433
Bibliografia437
Rozdział X Od katastrofy do rekonstrukcji republiki (1848–1876)439
Lata 1848–1857439
Wstęp439
Naród i terytorium (1848–1853)439
Dyktatura Santa Anny (1853–1855)442
Rewolucja z Ayutli i nowy porządek liberalny (1854–1857)444
Zmiana pokoleniowa451
Ożywienie i recesja457
Lata 1858–1867460
Wojna domowa (1858–1860)460
Obca interwencja (1861–1863)463
II Cesarstwo (1863–1867)465
Życie kulturalne470
Działalność gospodarcza472
Lata 1867–1876473
Konstytucja i rządzenie: ku liberalizmowi konserwatywnemu474
Przyjemniejsza strona życia476
Życie gospodarcze479
Bibliografia481
Rozdział XI Porfiriat482
Wstęp482
Wymiar polityczny483
„Wymuszony pokój”, czyli funkcjonowanie systemu486
Gubernatorzy i przywódcy polityczni: układ sił w regionach487
Sędziowie i ustawodawcy489
Poplecznicy i powinowaci491
Opozycja494
Prasa, kluby i partie polityczne; koniec reżimu496
Gospodarka499
Stabilność, ożywienie i wzrost gospodarczy499
Od odrodzenia gospodarki do wzrostu gospodarczego epoki nowoczesności502
Boom eksportowy, modernizacja gospodarcza i industrializacja504
Nierówności w rozwoju507
Ludność i społeczeństwo509
Przekrój społeczny510
Wysiłki modernizacyjne514
Rozłam i kontrola515
Kultura518
Idee i symbole518
Wagon postępu522
Inny wagon524
Bibliografia527
Rozdział XII Rewolucja meksykańska529
Działania zbrojne i ich uczestnicy529
Kryzys i opozycja529
Nowy rząd: zmiany i ograniczenia532
Rządy Huerty538
Walki konstytucyjonalistów539
Opcje rewolucyjne547
Ku nowemu państwu550
Podsumowanie dekady557
Wpływ rewolucji na gospodarkę557
Restrukturyzacja społeczeństwa566
Robotnicy rewolucyjni?570
Meksykańska rewolucja kulturalna573
Bibliografia580
Rozdział XIII Budowa nowego państwa (1920–1945)583
Wstęp583
Dojście do władzy Obregona i Callesa (1920–1928)584
Działania rządu587
Kryzys gospodarczy, konflikt religijny i walka o sukcesję prezydencką592
Edukacja, kultura i życie codzienne597
Kryzys światowy i wzrost radykalizmu (1929–1938)604
Trudności wewnętrzne604
Wielki kryzys606
Ludowy radykalizm608
Walka na rzecz interwencjonizmu państwowego611
Konflikt Calles–Cárdenas613
Radykalizm cardenistowski616
Kontekst międzynarodowy621
Debaty kulturalne i ideologiczne623
Wywłaszczenie przedsiębiorstw naftowych i koniec radykalizmu626
Era jedności narodowej (1939–1945)628
Wybory 1940628
II wojna światowa i zbliżenie ze Stanami Zjednoczonymi630
Epilog633
Bibliografia635
Rozdział XIV Autorytarna modernizacja w cieniu supermocarstwa (1944−1968)638
Wstęp638
Założycielskie czterolecie (1944−1948)640
Wybory prezydenckie w aurze niepewności643
Reorganizacja sił politycznych646
Klęska ugrupowań lewicowych i niezależnego ruchu związkowego647
Szczyt rozwoju „Państwa rewolucji” (1949−1957)649
Pakt na rzecz industrializacji i wzrost gospodarczy651
Państwo – modernizator655
Kraj w budowie658
Sojusz ideologiczny ze Stanami Zjednoczonymi660
Dylematy rozwoju (1957−1968)662
Stabilizujący rozwój (1958−1970)665
Podzielone społeczeństwo667
Rewolucja kończy 50 lat669
Dziesięcioletnia fala protestów673
Przemiany kultury676
Podsumowanie678
Bibliografia680
Rozdział XV Fiasko sukcesu (1970−1985)682
Populacja i wzrost gospodarczy682
Sukcesy i ograniczenia wzrostu gospodarczego685
Edukacja i kultura693
Polityka i społeczeństwo708
Obraz i słowo722
Bibliografia726
Rozdział XVI Od wyeksploatowanego autorytaryzmu do kruchej demokracji (1985−2010)728
Wstęp728
Wielki kontekst globalny729
Koniec zimnej wojny729
Meksykanie 1985−2010730
Ameryka Łacińska730
Profil demograficzny730
Bonus demograficzny731
Trzęsienie ziemi i oznaki niezadowolenia732
Bilans straconej dekady732
Trzęsienie ziemi w 1985 r. i zachwianie równowagi732
Pamiętne wybory734
Triumfalny marsz neoliberalizmu, system prezydencki w ofensywie, autorytaryzm w odwrocie736
Zostać prezydentem, będąc prezydentem736
Neozapatyzm jako probierz problemu społecznego739
Kryzys 1994–1995: „błąd grudniowy” i „efekt tequili”740
Zabójstwa, bankructwa, pęknięcia w kierownictwie i wybory740
Ratowanie banków742
Przemoc743
Relacje ze Stanami Zjednoczonymi744
U progu nowego stulecia745
Reguły gry745
Gospodarka i nowy wiek747
Życie kulturalne między końcem wieku a nowym tysiącleciem749
Teraźniejszość i przyszłość: Meksyk w XXI wieku756
Sfera polityczna756
Zaczynają się problemy757
Trudne relacje ze światem zewnętrznym761
Konflikt z lewicą, PRI wiecznie żywa763
Perspektywy polityczne766
Perspektywy gospodarcze767
Epilog769
Bibliografia770
Spis ilustracji772
Indeks781

RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku

władcówwspominaolegendarnymmiejscuokreślanymjakoChi-Tronlub

Chi-Ołtarz,którebyłołączonezpoczątkiemdynastiimajowskichorazich

instytucjipolitycznych.Jednazhipotezsugeruje,żetoponimtenodnosisię

wretrospektywnysposóbdomiastaElMirador,uważanegoprzezniektórych

autorówzapierwszewielkiepaństwonanizinachMajów.Jednakżeznalezio-

neniedawnowDzibanchédwatekstyhierogliﬁcznewskazują,żeChi-Ołtarz

mogłobyćmiejscem,którenaprawdęistniałoiznajdowałosięnieopodal

Dzibanché,napołudniustanuQuintanaRoo.

Wpóźnymokresiepreklasycznymzaczętowznosićbudynkiigroble

zobrabianychkamieniztzw.pozornymsklepieniemMajów28,boiskadogry

wpelotę(ujednoliconegotypu),jakrównieżzespołyarchitektoniczneokreś-

laneogólniemianemGrupyE:piramidausytuowanapozachodniejstronie

placu,mającasłużyćobserwacjomrocznejdrogiSłońcanahoryzoncie,wzno-

szonanatrzechstrukturachusytuowanychnadługiejplatformiezbudowa-

nejpoprzeciwnej,wschodniejstronietegosamegoplacu.Znaneprzykłady

takichstrukturjakGrupaEznajdująsięwElCaracol,ElMirador,Tikal

iUaxactún.

PodobniejakwinnychregionachMezoamerykiwpierwszychwiekach

naszejeryrównieżtropikalnenizinyPeténbyłyświadkiemupadkustarych

stolicpreklasycznych.Cerros,ElMirador,KomchéniNakbézostałyopusz-

czonemiędzy100a300r.n.e.,aludnośćzgromadziłasięwtakichośrodkach

jakCalakmul,Caracol,Dzibanché,TikaliUaxactún,którewpóźnymokresie

preklasycznymmiałyskromnerozmiary.Nadalniewiemy,cospowodowało

ruchyludnościnaznacznąskalę,choćmożnapodejrzewać,iżwgręwchodzi-

łyzłożonezmianynaszlakachhandlowych-procesy,któredopierozaczyna-

myrozumieć.Prawdopodobnieowezmianyłączyłysięzpoczątkami

Teotihuacanjakoośrodkaposiadającegomonopolnaobsydianorazzeschył-

kiemośrodkówhandlowychleżącychnawybrzeżuPacyﬁkuiwyżynach

Majów.

Bibliograﬁa

ArqueologíaMexicana.PrimerospobladoresdeMéxico,t.V

,nr25,EditorialRaices-Instituto

NacionaldeAntropologiaeHistoria,México1997.

ArqueologíaMexicana.PrimerospobladoresdeMéxico,t.IX,nr52,EditorialRaices-Instituto

NacionaldeAntropologiaeHistoria,México2001.

TheOlmec&theirNeighbors.EssaysinMemoryofMatthewW.Stirling,red.ElizabethP

.Benson,

pomysłMichaelD.Coe,DavidGrove,DumbartonOaksResearchLibraryandCollections,

TrusteesforHarvardUniversity,Washington,D.C.1981.

Campbell,LyleR.,TerrenceE.Kaufman,DALinguisticLookattheOlmecs”,DAmerican

Antiquity”,t.41,nr1,SocietyforAmericanArchaeology,SaltLakeCity1976,s.80-89.

Clark,JohnA.,LosolmecasenMesoamérica,ElEquilibrista,México1994.

28Zob.r.DOkresklasycznywdawnymMeksyku-Wstęp”.

Brak wyników

Nowa Historia Meksyku

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra