Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
modyfikowane,pakowane,sortowanebiałkailipidywytwarzanewsiatecz-
kachendoplazmatycznych.
6.Lizosomy–zamkniętepęcherzykipowstającewmitochondriach,zawierają-
ceenzymy–miejscaśródkomórkowegotrawienia(nworkisamobójcze”);li-
zosomyrozkładająwkomórcesfagocytowanymateriał;rozerwaniebłonli-
zosomalnychiuwolnieniezawartychwnichenzymówprowadziszybkodo
śmiercikomórkiwskutekautolizy.
7.Peroksysomy–strukturypodobnedolizosomów,aleodnichmniejsze;za-
wierająenzymydetoksyfikującesubstancjeszkodliwedlakomórkiorazen-
zymy(np.katalazy)wykorzystującemolekularnytlendoutlenianiaróżnych
związkóworganicznych.
8.Strukturypodporowekomórki(cytoskeleton)podtrzymującecytoplazmę
ijejorganelleorazuczestniczącewruchachkomórki;należądonichmikro-
kanaliki,mikrowłókienkaiwłókienkapośrednie.
9.Centriole–tworzącesiećmikrokanalikówpodczasmitozy(wrzecionomi-
totyczne).
10.Witkiirzęski–włosowatewypustkiniektórychkomórek–rzęskisąstosun-
kowokrótkieiliczne,witki–długieipojedyncze(np.wplemniku).
11.Szczególnąstrukturącytoplazmyzwierzęcejkomórkijestcentrosom.Jest
tojasnyregionwpobliżujądrautworzonyzwłókienekrozchodzącychsię
promieniścieodjednegolubdwóchziarnistychtworów,zwanychcentrio-
lami.Centrosompełniważnąrolęwprocesiepodziałukomórkowego.
JĄDROKOMÓRKOWE
Położonezazwyczajcentralniejądromakształtkulistegolubowalnego,wid-
niejącegopodmikroskopempęcherzykazawieszonegowotaczającejcytoplazmie.
Poutrwaleniuizabarwieniukomórkijądrojestnajwyraźniejwyróżniającąsię
strukturąkomórki.Najważniejszymjegoskładnikiemjestchromatyna,która
wmikroskopieelektronowymdajesięuwidocznićwpostacinicichromatynowych
będącychdługącząsteczkąkwasudeoksyrybonukleinowego(DNA)związaną
zbiałkiem.Wniedzielącymsięjądrzenicitesązwinięteisplątanewkłębek.
Przedpodziałemkomórkichromatynawjądrzekondensujesię,tworzącodrębne
struktury,zwanechromosomami,którestająsięwidocznewmikroskopie.Ilość
DNAwchromatynieprzytympodwajasię.Zestawchromosomówwjądrzeko-
mórkiczłowiekaskładasięz46chromosomów.ZawartywchromosomachDNA
przechowujeinstrukcje,wedługktórychprzebiegająwszystkieprocesyżyciowe
komórki.
Większośćkomórekmapojedynczejądrootoczonebłonąwewnętrznąize-
wnętrzną,któresąbardzoselektywnedlatego,cowchodziicowychodzizjądra.
Otoczkataposiadapory,przezktóremożeprzechodzićRNA,alenieDNA.Ciem-
niejbarwiącysięfragmentchromatynystanowijąderko.
22
