Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
daćpoczątekpełnemuorganizmowi.Wtensposóbpowstająbliźniętajednojajowe:
gdykomórkapełnopotencjalnarozdzielisię,powstanądwagenetycznieidentycz-
nezarodki.
Zkomórekwęzłazarodkowegorozwijasięwieletypówtkanekinarządów,nie
mogąonewytworzyćjednaksamodzielnegozarodka.Umieszczonewmacicynie
rozwinąsięwzarodek.Mówimy,żesątokomórkipluripotencjalne.
Komórkimacierzystepluripotencjalnedająpoczątekwyspecjalizowanymko-
mórkommacierzystymprzeznaczonymdopełnieniaspecjalnychfunkcji.Przykła-
demmogąbyćkomórkimacierzyste,zktórychrozwijająsiękrwinkiczerwone,
krwinkibiałe,płytkikrwi.Tebardziejwyspecjalizowanekomórkimacierzystenazy-
wająsiękomórkamimultipotencjalnymi.
Komórkimacierzysteodgrywająwyjątkowoważnąrolęwokresierozwojupło-
dowegoczłowieka,alewystępujątakżeudzieciiosóbdorosłych.Naprzykładko-
mórkimacierzystekrwiznajdująsięwszpiku,atakżewniewielkiejilościwekrwi
obwodowejudzieciiosóbdorosłych.Ichzadaniemjestnieustanneuzupełnianieza-
sobówkrwinekczerwonych,krwinekbiałychipłytekprzezcałeżycie.Przeżycie
bezkomórekmacierzystychkrwijestniemożliwe.
Odkrycieiopracowaniemetodotrzymywaniamultipotencjalnychkomórekma-
cierzystychbudziwielkienadziejenaichzastosowaniewterapiiwieludotychczas
nieuleczalnychchorób.
TKANKI
Zespółkomórekopodobnejstrukturzeipodobnychfunkcjachwrazzwytwo-
rzonąprzezniesubstancjąmiędzykomórkowąnazywamytkanką.Ilośćsubstancji
międzykomórkowejwróżnychtkankachjestróżna–minimalnawtkancenabłonko-
wejibardzoduża–wtkancełącznej.Tkankakostnaskładasięnaprzykładzkomó-
rekrozmieszczonychwdużejilościsubstancjimiędzykomórkowejprzesyconejso-
lamiwapnia.
Zespołytkanekwzajemniepowiązanychipełniącychskoordynowaneczynno-
ścitworząnarządy,czyliorgany.Grupynarządówdziałającewsposóbzintegrowa-
nyizorganizowanytworząukładynarządów,jaknp.układkrwionośny,trawienny
czynerwowy.
Narządypoosiągnięciuwłaściwejimwielkościprzestająrosnąćizachowują
określonykształtiwzajemnezwiązki.Ichkomórkimogąutracićzdolnośćdziele-
niasię,jaknp.komórkinerwowe,alemogąteżtęzdolnośćzachowaćiwytwarzać
wmiejscekomórekzużytychnowe,jaktosiędziejewwieluodmianachtkankina-
błonkowej.
Odróżniamyczterydużegrupytkanek:1)tkankęnabłonkową,2)tkankęłącz-
ną,3)tkankęmięśniowąi4)tkankęnerwową.Badaniemstrukturyifunkcjitkanek
zajmujesięhistologia.
32
