Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kościimięśnie.Częśćpęcherzykażółtkowegoprzylegającadotarczkizarodkowej
przekształcasięwcewkęjelitową,zamkniętąnaobukońcach.Środkowaczęśćtej
cewyłączysięzpozostałączęściąpołożonegopozaciałemzarodkapęcherzykażółt-
kowego,którystopniowozanika.Połączeniejelitapierwotnegozpęcherzykiemżółt-
kowymstajesięcorazwęższeiwreszcieprzekształcasięwwydłużającysięstopnio-
woprzewódżółtkowo-jelitowy.
Bocznaczęśćmezodermyniedzielisięnapraczłony(somity),leczrozszczepia
sięwzdłużciałazarodkanadwieblaszki:zewnętrzną,wyścielającąektodermęod
wewnątrz,zwanąsomatopleurą(somaciało,pleurablaszka),orazwewnętrzną
zwanąsplanchnopleurą(splanchnatrzewia).Pomiędzytymiblaszkamiwytwa-
rzasięszczelinabędącazawiązkiemjamyciała.
Wodcinkutylnymzarodkaodjelitapierwotnegoodchodziwypuklenie,zwane
omocznią(allantois),którawrastawszypułębrzuszną,łączącąciałozarodkazko-
smówką.Wpóźniejszymokresierozwojuzarodkanaczyniaomoczniprzekształcają
sięwnaczyniapępkowe,zapośrednictwemktórychodbywasięodżywianiepłodu.
Szypułabrzusznazczasemprzekształcasięwpępowinę(funiculusumbilicalis),łą-
czącąpępekzarodkazłożyskiem(placenta)l
Pozaowodniąikosmówkązarodekwmacicyjestotoczonyjeszczejednąbło-
ną,zwanądoczesną(decidua).Jesttobłonaśluzowamacicyobrastającazzewnątrz
kosmówkę.Częśćtejbłonyznajdującasiępomiędzypłodemaścianąmacicynazy-
wasiędoczesnąpodstawną(deciduabasalis),częśćpokrywającakosmówkędo-
czesnątorebkową(deciduacapsularis),częśćzaśpokrywającaścianęmacicydo-
czesnąścienną(deciduaparietalis).
Częśćkosmówkizespolonazdoczesnąpodstawnąrozrastasiębardzonagru-
bość,tworzącwrazzewspomnianądoczesnądużynarządwkształciedyskułoży-
sko(placenta).Dowewnętrznejpowierzchniłożyskaprzyczepiasiępępowina.
Wzewnętrznejczęściłożyskapołączonejześcianąmacicyrozgałęziająsięnaczy-
niamacicznedoprowadzającedołożyskakrewmatki.
KOMÓRKIMACIERZYSTE
Komórkąmacierzystąnazywamykomórkępochodzącązzarodka,płodulub
osobnikadorosłego,którawpewnychwarunkachmożerozmnażaćsięprzezdługi
czas,awprzypadkukomórekmacierzystychdorosłych(multipotencjalnych)przez
całyokresżyciaosobniczego.Komórkamacierzystamożedawaćpoczątekwyspe-
cjalizowanymkomórkom,tworzącymtkankiinarządyorganizmu.
Zarodkowekomórkimacierzystezwierzęcedająsięhodowaćpozaustrojem
wnieskończoność(cecha,którejnieposiadająkomórkimacierzysteosobnikado-
rosłego).
Zapłodnionejajojestkomórkąpełnopotencjalną(totipotent).Wpierwszych
godzinachpozapłodnieniukomórkatadzielisięnaidentycznekomórkipełnopo-
tencjalne.Oznaczato,żekażdazdwóchkomórekumieszczonawmacicymoże
31