Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
wprogramieMSExcel.Modewznaczeniu„tryb”(działania)dotyczyzupełnie
innychzagadnieńniżte,zktórymimamydoczynieniawwypadkumodalnej.
T.Sager[1983]wskazał,żeprawdopodobniepierwszeudokumentowane
użyciemodalnejmiałomiejscew428r.p.n.e,wczasiewojnypeloponeskiej.
OtoodnośnyfragmentWojnypeloponeskiejTukidydesa[2003]wtłumaczeniu
K.Kumanieckiego(s.150-151)3:
TejsamejzimyPlatejczycy-nadaljeszczeobleganiprzezPeloponezyjczyków
iBeotów-wobectego,żedokuczałimbrakżywnościiniebyłożadnychwidokówna
odsieczzAtenlubinnąpomoc,postanawiająrazemzprzebywającymiwmieścieAteń-
czykamiwyjśćzmiastaiprzedrzećsięsiłą.Jeślisiętouda,przezmurynieprzyjacielskie.
PlantenpoddałimwieszczekTeajtenos,synTolmidesa,iEupompidas,synDaimacha,
którybyłichstrategiem.Późniejjednakpołowaznichzrezygnowałaztegoplanu,uwa-
żając,żeryzykojestzbytwielkie;okołodwustudwudziestuochotnikówwytrwałoprzy
zamiarzewypadu.Dokonalitegownastępującysposób:sporządzilisobiedrabinyna
wysokośćoblężniczegomuru,zamiaręzaśposłużyłyimwarstwycegiełwnieotynko-
wanejczęścimurunieprzyjacielskiego,zwróconegowstronęmiasta.Tewarstwycegieł
obliczałojednocześniewieluludzi,ażebynawetwraziejakiejśpomyłkiobliczeniasię
zgadzały;udałosięto,ponieważliczonokilkakrotnie,aodległośćbyłaniewielkaiwidać
byłotęczęśćmurujaknadłoni.Wzięliwięcmiaręnadrabiny,obliczywszygrubość
poszczególnejcegły.
Jakoostatecznąliczbęwarstwcegiełprzyjętowięctę,którąwskazałanaj-
większaliczbaliczących.Dziękiwykorzystaniupodejściatypowegodlamodal-
nejzbudowanodrabinyowłaściwychrozmiarach.Wewspółczesnejstatystyce
rozpatrujemyróżnepożądanewłasnościestymatorów.Wczasiewojnypelopone-
skiejodpowiedzialnośćzaprawidłowąocenęegzekwowanowprostszysposób.
Tukidydespiszedalej:„Platejczycyukończywszyprzygotowaniaiupatrzywszy
nocburzliwą,deszczowąibezksiężycową,wyruszyli:naczeleszlici,którzyten
planpoddali”.
T.Sager[1983]jakoprzykładypierwszychzastosowańmodalnejpodajegło-
sowaniaprehistoryczne,gdygrupamężczyznmiałazdecydować,wktórymkie-
runkuudaćsięnapolowanie,abyszansapowodzeniabyłanajwiększa.Wtym
przypadkuwydajesięjednak,żejesttonadinterpretacja,podobniejakprzygło-
sowaniachwramachwyborulideragrupy.Przyszacowaniumodalnejpowinni-
śmyzałożyćprzynajmniej,żetakamodalnaistnieje-awięcżejesttennajlep-
szy(choćniekoniecznienajbardziejpopularny)przywódca.Jedenzprzykładów
Sagerajestzupełniechybiony.CytujeonzBibliiIKsięgęSamuela,część14,wers
42:„IrzekłSaul:RzućcielosmiędzymnąamiędzyJonatąsynemmoim”.Ipadł
losnaJonatę”[PismoŚwięteł1962,s.289](WBibliiTysiącleciasynSaula
nazwanyjestJonatanem).Przykładtenniemanicwspólnegozmodalną,adoty-
3OryginalnedziełoTukidydesapowstałowVw.p.n.e.
