Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.3.Wyznaczanieilościciepławydzielanegozorganizmu
człowiekaprzyoddychaniu
Wwynikuprzemianymateriiworganizmachżywychpowstajeciepło,którezostajezużyte
przezorganizmnaendotermicznereakcjechemiczne,pracęmechaniczną,energięelek-
trycznąorazenergięfalelektromagnetycznych.Częśćciepłazostajeróżnymidrogami
odprowadzonanazewnątrzorganizmu.Wydzielanieciepłaprzezorganizmjestpodstawo-
wymczynnikiemutrzymaniaoptymalnejtemperaturyustrojuorazstanowiistotnąskładową
częściprocesówtermoregulacji.
Ciepłowydzielonezorganizmumożnawyznaczyćdwiemametodami:
1.Kalorymetriabezpośrednia—poleganaumieszczeniuczłowiekalubzwierzęcia
wodpowiednioprzystosowanymkalorymetrze.
2.Kalorymetriapośrednia—poleganabadaniuwymianygazowej.
Wynikiotrzymaneobiemametodamisązgodnewgranicachwymaganejdokładności.
Wtymćwiczeniuzajmujemysięjednązdrógwydzielaniaciepłazustroju,mianowicieprzez
oddychanie.Powietrzewdychanematemperaturęotoczenia,azawartawnimparawodna
jestnajczęściejnienasycona.Wewnątrzdrógoddechowychpowietrzewrazzzawartąwnim
parąpodgrzewasiędotemperaturyciałaludzkiego,aoprócztegoparauzyskujestannasy-
cenianaskutekparowaniawodyześcianprzewodówoddechowych.Procesyteodbywająsię
oczywiściekosztemciepłapobranegozorganizmu.Abytociepłowyznaczyć,przeprowa-
dzamynastępującedoświadczenie.
Womawianymćwiczeniupowietrzejestwydychanedokalorymetru,wktórymznajduje
sięlód.CiepłowydzielonepodczaswydychaniapowietrzaQ1jestzużytenaprocestopnienia
lodu
Q
1=
(
m
w
[]
II
-
m
w
[])
I
c
t
(2.53)
gdziemwoznaczamasęwodypowstałejzloduwkalorymetrzebezwydychaniapowietrza
(kalorymetrI)ipodczaswydychaniapowietrza(kalorymetrII),ct—jestciepłemtopnienia
lodu.
Ciepłotojestrówneciepłu,jakiestraciłbyorganizmprzezoddychanie,gdybyoddycha-
nieodbywałosięwtemperaturzetopnienialoduT0=0°C.Doświadczenieprzeprowadzamy
wtemperaturzepokojowej.WzórnaciepłoQwydzieloneprzezorganizmpoprzezwydycha-
niewtemperaturzepokojowejT
potrzymujemynapodstawieproporcji:
Q
=
Q
1
T
T
c
c
-
-
T
T
p
0
(2.54)
gdzie:Tc—temperaturanormalnaciałaludzkiego(36,6°C).
Celemćwiczeniajestwyznaczenieciepławydzielanegoprzezorganizmczłowiekapod-
czasoddychania.
Materiałiodczynniki
1.Lód.
Sprzętiaparatura
1.Kalorymetry.
2.Waga.
Wykonaniećwiczenia
1.ZważyćpusteiwysuszonenaczyniawewnętrznekalorymetrówIiIIbezmieszadeł.
49
