Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
nowełańcuchysłowotwórcze(por.камп’ютэр-камп’ютэрны,маркетынг-
маркетынгавы,нам.нацыя-нам.нант-нам.нантка,оф.с-оф.сны,факс
-факсавы).Rozwijasiętakżesłownictwookazjonalne[por.шабоВlч2004,
ч
арнаброўкlна
1996],obserwujemyteżpowrótdonajstarszegosłownictwa(archa-
izmów,historyzmów).Corazczęściejwbadaniachjęzykowychpodejmowane
różneaspektyfunkcjonowaniadialektyzmów,coA.Łukaszaniecokreślajako„рух
адперыферы.дацэнтра”[L
UKAšANEC
1998:185,por.teżЛ
укашанец
2004:187].
Inaczejujmowanajestteżnormajęzykowa,któraobecnieodzwierciedla-
żeniedowykorzystywaniabiałoruskich(odmiennychodrosyjskich)jednostek
leksykalnychiśrodkówsłowotwórczych.Tendencjatawidocznajestwlicznych
pracachjęzykoznawczychorazwydawnictwachnormatywnych,znajdującswój
wyrazwpodręcznikachszkolnych,wtymgramatykachdlaszkółwyższych.Jako
przykładmogąposłużyćwydanewlatach90.słownikizzakresuróżnychdzie-
dzin(matematyki,chemii,fizyki,językoznawstwa,wojskowości),którychautorzy
zzałożenianiepodająrusycyzmów(orazwyrazówutworzonychwedługobcych
językowibiałoruskiemumodelisłowotwórczych).Zarosyjskiekalkiuważane
równieżrzeczownikiosobowena-учы,-ючы,wnowszychsłownikachzas-
tępowaneprzeznazwyzformantami-ец(por.абаронецzamiast),-овец(ата-
ковецzamiast,наступовецzamiast),atakżetraktowanyjakorosyjskiformant
-цель(por.афарм.цеь,вадз.цель,вызвал.цель,выхавацель,ган.цель,душыцель,
збав.цель,мысл.цель,натхн.цель,чытацель),wypieranyobecnieprzezformanty
-льн(por.афармляльн.к,вызваляльн.к,выхавальн.к,натхняльн.к),-ар(por.
мысляр),-ач(por.чытач),-ца(por.в.наваўца,збаўца)[por.ВараноВlч2005:
11,1997:295,карПоВlч1990].
Stanbadańzzakresuosobowychnazwsubiektówczynności
wjęzykupolskimibiałoruskim
Badaniazzakresusłowotwórstwaosobowychnazwsubiektówczynnościpro-
wadzoneoddawna,grupatastanowikategorięsłowotwórczą,budzącążywe
zainteresowaniebadaczyzarównojęzykabiałoruskiegoorazrosyjskiego,jakipol-
skiego,a-cosięztymwiąże-jestjednązlepiejopisanychwopracowaniach
zzakresusłowotwórstwa.Nazwysubiektówczynnościstanowiłyprzedmiotbadań
szczegółowych,teżgruntownieopisanewopracowaniachogólnych,m.in.wpra-
cachR.Grzegorczykowej,J.Puzyniny[G
RZEGORCZYKOWA
1979,G
RZEGORCZYKOWA
,
P
UZYNINA
1984,1984
A
,1979,1972,1960,1959],R.Laskowskiego[L
ASKOWSKI
1981,1971,1966],W.Doroszewskiego[DOROSZEWSKI1982,1964,1952,1928],
M.Honowskiej[HONOWSKA1967,1964],M.Blicharskiego[BLICHARSKI1999],
W.Pomianowskiej[P
OMIANOWSKA
1973,1963,1961],H.Satkiewicz[S
ATKIEWICZ
1969,1969a],W.Zołotowej[Z
OŁOTOWA
1962],W.Witkowskiego[W
ITKOWSKI
1955].