Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stanbadańzzakresuosobowychnazwsubiektówczynnościwjęzykupolskimś
21
PowyższąklasyfikacjęrozwinęłaW.Pomianowska[P
OMIANOWSKA
1963],która
interesującąnasgrupęwyrazówsytuujewśródformacjipredykatywnych(wodróż-
nieniuodatrybutywnych),utworzonychodnazwwytworu(por.stolarz),narzędzia
(por.wędkarz),materiału(por.złotnik),miejsca(por.poczciarz)lubczasu(por.
nocownik‘rabującyponocy’).Ponadtobadaczkawyróżniaoddopełnienioweoraz
odokolicznikowenazwywykonawcówczynności.Pierwszeobejmująformacje
odczasownikowe,wktórychformant(członutożsamiający)pełnifunkcjępodmio-
tu,atemat(członodróżniający)-funkcjęorzeczenia[P
OMIANOWSKA
1963:10-45].
Wedługbadaczkiwnazwachsubiektówczynnościstosunekformantudopod-
miotuzamykasięwnastępującejformule(schemat1):
F(ormant)
---
---
---
---
-
T(emat)
S(ubiectum)
=---
---
---
---
---
---
-np.dowódca
P(raedicatum)
ktoś,kto
---
---
---
---
---
---
---
dowodzi
Schemat1.Relacjeformantudopodmiotuwoddopełnieniowychnazwachsubiektów
czynności(derywatyodczasownikowe)
Podobneschematyokreślająderywatyodrzeczownikowe,wktórychpodstawa
jestdopełnieniembliższym-O,lubdalszym-O’(schemat2):
F
---
-=
T
F
---
-=
T
S
---
---
-
P+O
ktoś,kto
---
---
---
---
---
---
---
łowi(wędką)
np.wędkarz
S
---
---
-
P+O’
ktoś,kto
np.blacharz---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
--
(cośwykonuje)zblachy
Schemat2.Relacjeformantudopodmiotuwoddopełnieniowychnazwachsubiektów
czynności(derywatyodrzeczownikowe)
Zkoleiodokolicznikowenazwywykonawcówczynnościto„nazwy,wktórych
stosunekformantudotematumożnaokreślićjakostosunekpodmiotudookoliczni
-
ka(miejsca,czasulubsposobu),będącegookreśleniem»domyślnegoorzeczenia«”
[POMIANOWSKA1963:32].
Zasadętęilustrujeschemat3(A
adv-określenieprzysłówkowe):
F
---
-=
T
S
ktoś,kto
---
---
---
-
np.poczciarz---
---
---
---
---
---
---
---
---
--
P+A
adv
pracuje(napoczcie)
Schemat3.Relacjeformantudopodmiotuwodokolicznikowychnazwachwykonaw-
cówczynności
