Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rybonukleinowy),CRHiuwalnianieCRHwPVN.Doczynnikówhamującychbiosyn-
tezęCRHiTRHwPVNnależym.in.głodówka.
Bocznepodwzgórze(LHA)
Wobszarzebocznympodwzgórzaznajdujesiętzw.ośrodekgłodu,któryzawiera
populacjęneuronówsyntetyzującychneuropeptydyoreksygenne,takiejakoreksyna
AiB(orexinA,OxA;orexinB,OxB),nazywanerównieżhipokretynami1i2,oraz
dynorfinyihormonmelanocytotropowy(melanin-concentratinghormone,MCH).
NeuronyprodukująceoreksynyiMCHwobszarzebocznympodwzgórzaotrzy-
mująprojekcjezneuronówNPY/AgRPzjądrałukowatego.NeuropeptydYoddziału-
jenareceptoryY5wLHA.Rolahormonumelanocytotropowegopolegającanapobu-
dzaniułaknieniajestblokowanaprzezα-MSHwwynikuwiązaniakonkurencyjnego
zreceptoramimelanokortyny.DziałanietojestantagonizowaneprzezAgRP-endo-
gennegoantagonistęreceptorówmelanokortyny.
Jądrobrzuszno-przyśrodkowe(VMN)
Wjądrzebrzuszno-przyśrodkowympodwzgórzaznajdujesiętzw.ośrodeksytości.
Opróczpopulacjineuronówwrażliwychnaglukozęizawierającychreceptoryhormo-
nówkontrolującychpobieraniepokarmu,takichjakleptynaikortykoliberyna,VMN
zawierarównieżneuronywydzielającesubstancjeanoreksygenne.Wysokiejekspresji
wVMNuleganeurotropowyczynnikpochodzeniamózgowego(brain-derivedneuro-
trophicfactor,BDNF).VMNotrzymujeprojekcjezjądrałukowategoinaskutekak-
tywacjireceptoramelanokortynytypu4(MC4-R)przezhormonα-melanotropowy
(α-MSH)pochodzącyzneuronówPOMC,indukujeekspresjęBDNFwceluzmniej-
szeniaspożyciapokarmów.
Jądrogrzbietowo-przyśrodkowe(DMN)
Jądrogrzbietowo-przyśrodkowe(dorsomedialhypothalamicnucleus,DMN)otrzymuje
projekcjeodwiększościjąderpodwzgórzowych,szczególniezneuronówNPYiPOMC
pochodzącychzjądrałukowatego.ZkoleineuronyzDMNprojektujądoboczne-
gopodwzgórzaorazdoneuronówzawierającychTRHwjądrzeprzykomorowym.
NeuronyDMNsyntetyzująwpewnychstanachfizjologicznychneuropeptydY,
prawdopodobniewcelustymulacjiłaknieniawwarunkachzwiększonegozapotrzebo-
wanianaenergię.EkspresjaNPYwneuronachDMNuszczurówjestwysokazwłasz-
czawstanachujemnegobilansuenergetycznego,np.podczasintensywnegoprocesu
wzrastaniawewczesnymokresiepourodzeniu,wodpowiedzinalaktację,podczas
przewlekłegoograniczeniażywnościiwsytuacjizwiększonejaktywnościfizycznej.
IndukcjaekspresjigenuNPYwDMNjestrównieżobserwowanawszczurzymmode-
luotyłościwywołanejdietą.
28
1.FIZJOLOGIAUKŁADUPOKARMOWEGO.HORMONALNAKONTROLAPOBIERANIAPOKARMU