Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
nialubprzedstawićjewbłędnymświetle.Niechodzitylkooto,żepolebadawcze
wyznaczaneprzezpytanie,coprzeszkadzaludziomwkorzystaniuzprawa,jest
niezwyklerozległeiobejmujezagadnieniamikro-imakrospołeczneiprzynależne
doróżnychdyscyplinnauki:naukprawnych,socjologii,naukekonomicznych,po-
litycznych,psychologiiitp.Problememjestrównieżto,żewżadnejztychdziedzin
niewypracowanodotejpory-mimolicznychiniekiedycząstkowoudanychprób-
jednolitegoispójnegojęzykaczychoćbyzbiorupojęć,którepozostawałybynawy-
starczającowysokimpoziomieabstrakcji,abymożliwebyłokompletneiadekwatne
opisanieproblemuniedostępnościprawaiwyjaśnieniejegoprzyczyn.
Skorotrudnościzdostępemdoprawasąskomplikowanymzjawiskiemspołecz-
nym,toposzukującprzydatnegojęzyka,chciałobysięodwołaćdobardziejogól-
nych,teoretycznychujęćprawaispołeczeństwa.Niestety,niedysponujemydziś
teoriązdolnązapewnićtakiewsparcie.Jesttaknietylkodlatego,żeogólneteorie
społeczeństwasąobecnieniepopularneinarynkuideipozostająwgłębokiejde-
fensywie.Trudnościwkonceptualizacjidostępudoprawawynikajątakżeztego,
żeparadoksalniejesttozagadnieniewieluperyferii,którenieporuszawyobraźni
teoretyków.Wteoriiprawatenproblemniejestwidzianyjakocentralny,ateteorie
społeczeństwa,któremogłybycośpowiedziećodeprywacjiinierównościwkorzy-
staniuzinstytucjispołecznychnajczęściejniesąspecjalniezainteresowaneproble-
mamiprawnymi.
Jakmaprzekonywaćtaksiążka,najbliżejosiągnięciatakiegocelu-dostarczenia
spójnejterminologiiischematuwyjaśniającegoproblemyzdostępemdoprawa-
jestsocjologicznateoriasystemówwwersjiNiklasaLuhmanna.Nawetjednakona
wydajesięzaskakującymwyborem.Jakoteoriakoncentrującasięnazagadnieniach
makrospołecznychniepoświęcawieleuwagitrudnościomdoświadczanymprzez
jednostki,czegomożnabyoczekiwaćodteoriidostępudoprawa.Wkontekście
socjologiiprawa,dziedziczytakżewielezainteresowańprawniczychteoriiprawa,
pokazując,jakmożnajeprzetworzyćnajęzykteoriisocjologicznej.Kwestiado-
stępnościprawanienależydotejkategorii.Odwołaniesiędoteoriisystemówdla
konceptualizacjizagadnieniadostępudoprawawymagawięcwykonaniaosobnej
pracytranslatorskiej,pozwalającejnaprzełożenieproblemówpodejmowanych
wdziedzinowychiniekompletnychdyskursachodostępiedoprawanajęzyksyste-
mowo-teoretyczny.
Istniejąwreszcieograniczeniapraktyczne-finansoweirealizacyjne,dobrze
znanekażdemu,ktopróbowałrealizowaćbadaniawnaukachspołecznych.Jużtyl-
kołącznykosztrealizacjibadańempirycznychomówionychwtejksiążceprze-
kraczagórnegraniceśrodków,jakiebywająalokowanewpolskimsystemienauki
napojedynczeprojektybadawcze-acodopieromówićopróbieprzygotowania
kompletnegodziełaodostępiedoprawa.Tosamomożnasądzićozakresiebadań
iczasieniezbędnymdoichwykonania,alerównieżodostępiedoźródełinformacji,
koniecznychbyjerealizować.
