Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Jachimczak,Dydaktyczneipozadydaktyczneuwarunkowaniaefektównauczaniaindywidualnegodzieciprzewleklechorych,
Kraków2011;ISBN:978-83-7587-892-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
Pojęciechorobyprzewlekłej.Skalazjawiskawśróddzieci
25
Innymmechanizmem,którymożebyćwykorzystanywsytuacjichoroby,jest
próbaprzystosowaniasię.Przystosowaniedozagrożenianastępujenatrzech
etapach,takichjak:rozumienieznaczeniazaistniałegozdarzeniaiprzewarto-
ściowaniedotychczasowegożycia,uzyskanieczęściowejkontrolinadchorobą
orazdążeniedoodzyskaniapoczuciawłasnejwartości.
Iwreszcieekspresja,któratraktowanajestjakosposóbradzeniasobiezcho-
robą.Zachowanienasyconeekspresjąmożepojawićsięautomatycznielubmieć
charakterzorganizowanejczynności25.
Wbadaniachzobszarupsychologiipediatrycznejudowodnionozwiązek
międzysposobemprzeżywaniachorobydzieckaprzezrodzinęajegostanem
psychicznymiogólnozdrowotnym.Psychologowieopisaliszeregróżnychstra-
tegiipomocyrodziniedzieckachorego.Podstawowąformąpozostajejednak
pomocdzieckuwradzeniusobiezestresemwynikającymzobecnościchoroby,
zbólemczyzograniczeniemsprawności26.
ZofiaSękowskadefiniujesytuacjęchorobywżyciuczłowiekapodobniejak
J.Reykowski27.Chorobatostresor,któryobciążawydolnośćorganizmu,wpły-
waujemnienastanpsychicznyczłowieka.Gdystresmacharakterdługotrwały,
aztakimmamydoczynieniawprzypadkuchorobyprzewlekłej,możedojśćdo
zachwianiarównowagipsychofizycznej.Dlategoteż,zdaniemautorki,sytuacja
chorobyprzewlekłejwymagaterapii,szczególniezaśterapiiwychowawczej,
nastawionejnaukształtowaniepostaw,dziękiktórymmożliwebędzieprze-
ciwstawieniesięjejnegatywnymskutkom.Dzieckochorenarażonejestna
frustrację,równieżztegopowodu,żezablokowanazostałamożliwośćzaspo-
kojeniajegopodstawowychpotrzebzarównofizjologicznych,jakipsychicz-
nych.Tozkoleimożeprowadzićdozachowańnieprawidłowych,zaburzonych.
Sękowskawskazujenapodejmowaneprzezdzieckopróbydostosowaniasiędo
sytuacjichoroby.Wśródstrategiipozytywnychwymienia:racjonalizację,kom-
pensacjęitransformację,donegatywnychnatomiastzalicza:agresję,ucieczkę,
rezygnacjęiregresję28.
ZbigniewSkorny29postrzegachorobęprzewlekłągłówniewkategoriidepry-
wacjipotrzeb,cojegozdaniemmaniekorzystnywpływnapsychikędziecka.
Mówiącodeprywacji,autormanamyślijejróżnewymiary.Jednymznichjest
deprywacjaspołeczna,doktórejdochodziwsytuacjiizolacjiszpitalnejczysana-
toryjnej.Dzieckozostajewówczasodseparowaneodnaturalnegośrodowiskaro-
dzinnego,rówieśniczegodającegopoczuciebezpieczeństwa.Wnowejsytuacji
zmuszonejestdopodejmowaniawysiłkunawiązywaniainterakcjiraczejwymu-
25Tamże.
26M.Kościelska,Psychologiaklinicznadziecka[w:]J.Strelau(red.),Psychologia,t.3,dz.cyt.,s.632.
27Z.Sękowska,Pedagogikawlecznictwie,Wyd.PZWL,Warszawa1976.
28Tamże,s.238–240.
29Z.Skorny,Rewalidacjadziecichorychiniepełnosprawnychfizycznieauczestnictwowdziałaniu,„Szkoła
Specjalna”1986,nr1.