Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Rozdział1.Genetykamolekularnawekologii
Ryci1i4iSzarańczapustynna(Schistocercagregaria)toprzykładskrajnejplastycznościfenotypowej.
Wwarunkachniskiegozagęszczeniapopulacjiszarańczapozostajewfaziesamotnej(górnaczęść
ilustracji),comawpływnajejutajonezachowanieiwygląd–unikawówczasinnychosobników
gatunku.Kiedypopulacjasięzagęszcza,szarańczawchodziwfazęstadną,zmieniająckolorna
brązowylubżółty(dolnaczęśćilustracji)itworzącgęstemigrująceroje,stanowiąceniejednokrotnie
ogromneniebezpieczeństwodlaupraw.Międzytymidwiemaformamiwystępujewieleróżnic,do
którychzaliczasięnaprzykładwiększymózguszarańczywfaziestadnej(Ott,Rogers2010).Różnice
międzyobiemaformamimożnawytłumaczyćodmiennymiwzorcamiekspresjigenu(Badiscoiin.
2011).ZdjęcieNASA,https://commons.wikimedia.org/wiki/File:DesertLocust.jpeg.
igenotypu(tj.pełnegozestawulubpodzestawugenówdanegoosobnika)orazrolige-
nówfunkcjonalnychbyłabardzoniewielkaalbozerowa.Naprzykładczęstopozostawało
niejasne,czyróżnefenotypyosobnikównależącychdotejsamejpopulacjilubtegosa-
megogatunkuwynikajązróżnicgenetycznych,czysąrezultatemplastycznościfeno-
typowej;taostatniapojawiasię,gdywzależnościoduwarunkowańśrodowiskowych
ztegosamegogenotypumożewyłonićsiękilkaróżnychfenotypów(ryc.1.4).Wlatach
60.XXwieku–kiedymetodaelektroforezyżelowejbiałekallozymowychumożliwiła
biologomuzyskaniebezpośredniejwiedzynatematniektórychcechosobników,popu-
lacji,gatunkówczywyższychtaksonów–rozumieniegenetykipopulacyjnejzaczęłosię
poszerzać.Przezostatniedekadywspomnianemarkerybiałkowe,najczęściejnazywane
allozymami,wykorzystywanonaszerokąskalę,dziękiczemudokonanokilkuistotnych
odkryćnawyłaniającymsiępoluekologiimolekularnej,jakożepozwoliłyonebadaczom
scharakteryzowaćwujęciugenetycznymosobnikiniemalkażdegogatunku.
Allozymystanowiąalleliczneformy(allele)tegosamegolocuskodującegobiałko
(Lewontin,Hubby1966);byłtopierwszyrodzajmarkeramolekularnego,którypozwolił
ustalićpoziomzmiennościgenetycznejosobnikówipopulacji.Napoziomieosobniczym
