Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
I.Podstawowepojęciaiprzedmiotekonomii
gospodarowania.Podstawowymipodmiotamigospodarczymisądziśzazwyczaj
przedsiębiorstwa,czyliludzie(lubgrupyludzi)dysponującyokreślonymiśrodkami
(takiminp.jakziemia,lokalebiurowe,budynkifabryczne,maszyny,urządzenia,
narzędzia,surowce,środkipieniężne,środkitransportu)niezbędnymidoregularnego
prowadzeniadziałalnościgospodarczejwsferzeprodukcji,obrotutowarowegoczy
usług.Przedsiębiorstwemjestnp.jednoosobowyzakładfryzjerskiczykrawiecki,ale
teżgospodarstworolne,warsztatrzemieślniczy,cegielnia,kopalnia,huta,mleczar-
nia,fabrykasamochodów,hotel,bankitd.Wrolipodmiotówgospodarczych
występujątakżegospodarstwadomoweludności,pełniącefunkcjezarówno
konsumpcyjne,jakiprodukcyjne(polegającenazdobywaniudochodu).Ważnym
podmiotemgospodarczymjestrównieżpaństwo.Jegorolawporównaniuzinnymi
podmiotamijestwspółcześniebardzozróżnicowana–odstosunkowonieznacznej
wjednychkrajachdowręczdominującejwinnych.Działalnośćpewnychprzedsię-
biorstwipaństwwykraczaczęstopozaramydanegokrajuiwtymsensiestająsięone
podmiotamigospodarczymiwskalimiędzynarodowejczynawetświatowej.Odnosi
siętotymbardziejdoniektórychorganizacjiiinstytucjiponadnarodowych,takich
jakpewneagendyOrganizacjiNarodówZjednoczonych,BankŚwiatowy,Między-
narodowyFunduszWalutowyiUniaEuropejska.
Procesgospodarowaniapoleganapodejmowaniuprzezpodmiotygospodarcze
różnychdecyzji.Określamyjemianemdecyzjigospodarczychczyteżspołeczno-
-gospodarczych.Mogąbyćoneróżnieklasyfikowane.Najczęściejspotykanąkla-
syfikacjąjestichpodziałnadecyzjemikro-imakroekonomiczne.Decyzjemi-
kroekonomicznetoprzedewszystkimdecyzjeodnoszącesiędogospodarstw
domowychiprzedsiębiorstw,zaśdecyzjemakroekonomicznetodecyzjedotyczące
gospodarkijakocałości.Dosyćczęstoklasyfikujesięteżdecyzjeekonomiczneze
względunatzw.horyzontczasowy,doktóregosięodnoszą(np.decyzjekrótko-
idługookresowe),orazrodzajdziałalności(np.decyzjekonsumpcyjne,produkcyjne).
4.Własność
4.1.Pojęciewłasności
Istotnąrolęwprocesachspołeczno-gospodarczychodgrywająstosunkiwłas-
nościowe,czylistosunkipowstającemiędzyludźmiwzwiązkuzkorzystaniem
zdóbrorazdecydowaniemonich.Rzutująonenacałokształtstosunkówspołecz-
nych,wtymzwłaszczanastosunkiekonomiczne.Stosunkispołecznetozależności
międzyludźmiwzwiązkuzichdziałalnościąróżnegotypu(zodgrywanymiprzez
nichrolamiwspołeczeństwie).Ważnąichczęśćstanowiąstosunkiekonomiczne,
tzn.stosunkipowstającemiędzyludźmiwprocesachprodukcji,podziału,wymiany
ikonsumpcjidóbr.
Własnośćmożnazdefiniowaćjakozbiórefektywniewykorzystywanych
(anietylkodeklarowanychczyzapisanychwkodeksielubkonstytucji)uprawnień,
