Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7.Metodybadańekonomicznych,kategorieiprawaekonomiczne
31
wającwyrażenia,,rachunekekonomiczny,,eksponujemyzwłaszczadrugiczłontego
wyrażenia,tzn.,,ekonomiczność,,kryteriówpodejmowaniadecyzji.Mamywięcna
myśliniejakikolwiekrachunekstosowanyprzyokazjipodejmowaniadecyzji
gospodarczych,aletegorodzajurachunek,wktórymdominująwyraźnieekonomicz-
ne(anienp.ideologiczneczypolityczne)kryteriapodejmowaniadecyzji,wktórym
dążysięzatemdowyboruekonomicznienajlepszychwariantówtychdecyzji.Mniej
chodzinamnatomiastosam,,rachunek,,wsensiepewnychprocedurczymetod
dochodzeniadookreślonychdecyzji.Teprocedury(metody)sąoczywiścieważne,
alerozstrzygająceznaczeniemająowekryteria.Możnabowiemstosowaćbardzo
wyrafinowaneproceduryiwogóleniebraćpoduwagękryteriówekonomicznych.
Posługiwaniesięrachunkiemekonomicznymuzależnionejestodspełnienia
przynajmniejtrzechwarunków.Popierwsze,efektydziałalnościgospodarczej
iponoszonewzwiązkuzniąnakładymusząbyćmierzalne(wymierne),tzn.dające
sięwyrazićwokreślonychjednostkachmiary.Podrugie,musząbyćone(tj.efekty
inakłady)wyrażonewtakichsamychjednostkachmiary.Potrzecie,musimy
dysponowaćmożliwiejednoznacznymkryteriumwyboru.Warunkiteniezawsze
sąspełnionewpraktyce(zwłaszczajeślichodziomierzalnośćefektówijednoznacz-
nośćstosowanychkryteriówwyboru).Oilenp.jesteśmywstaniedośćdokładnie
obliczaćponoszoneprzezpaństwolubprzedsiębiorstwanakładynadziałalność
socjalną,ochronęśrodowiskaczybadanianaukowe,otyleniepotrafimyztakąsamą
dokładnościąobliczaćspodziewanychefektów(zwłaszczaefektówwsferzeproduk-
cji).Oznaczato,żeniewszystkiedecyzjespołeczno-gospodarczemogąbyćopartena
precyzyjnymrachunkuekonomicznym.
7.Metodybadańekonomicznych,kategorie
iprawaekonomiczne
Jakjużwspominaliśmy,ekonomiastarasięformułować,awięcwykrywać
iopisywać,pewneogólneprawidłowościrządząceprocesamigospodarczymi.Tego
rodzajuwykryteiopisaneprawidłowościnazywamyprawamiekonomicznymi.Są
oneokreślanejakostalepowtarzającesięzależności(związki)międzyelementami
procesugospodarowania.Ichidentyfikacjaniejestsprawąprostą.Wynikatoprzede
wszystkimzezłożonościprocesugospodarowania.
Naprocesgospodarowaniaskładająsięróżnorodne,wielokrotniepowtarzane
działaniapodmiotówgospodarczych.Działaniateodbywająsięwróżnych,pod-
legającychwiększymlubmniejszymzmianom,warunkach.Sąonereakcjąna
różnegorodzajubodźceiwróżnysposóboddziałująnaotaczającyczłowiekaświat.
Międzytymidziałaniamizachodząróżnorodnezależności.Ekonomia,posługując
siętakimimetodami,jakobserwacjarzeczywistości,analizafaktówidanych
statystycznych,awpewnejmierzenaweteksperyment,starasięokreślić,któreztych
zależnościsąistotne,konieczne,stalepowtarzającesięimającewzwiązkuztym
charakterogólniejszychprawidłowości,aktóreznichsąnieistotne,przypadkowe
