Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
▪Prolog▪
Komunikacjaikomunikowaniezperspektywyfilozoficznej
Statusontycznykomunikacji.Relacjonizmisubstancjalizm
Pytanie:flcotojestkomunikacja?”
,lokujeproblemwobszarzeontologii,amoże
nawetmetafzyki.
14
Jestpróbąokreśleniajejstatusuontycznegoijakiegośumiejsco-
wieniawontycznejstrukturzerzeczywistości;komunikacjajestwszakobiektem
zupełnieinnegorodzajuniżstół,koń,myśl,wiedza,czasczyprzestrzeń.Chodzi
więcoto,byjąprzypisaćdojakiejśkategoriiontycznej.
Wśródnieuchwytnychwdefnicjekategoriikoniecznychdodefniowaniainnych
pojęćArystoteleswyróżniłm.in.stosunki,czylirelacje.KlasycznadefnicjaArystote-
lesaskładasięzrodzaju-genus,iróżnicyrodzajowej-differentiaspecifca.Najwyższy
genustokategorie;differentiaspecifcawskazująspecyfczneróżnicewobrębierodzaju.
Wperspektywieflozofcznejkomunikacjajestrelacjąijakorelacjajestnie-
defniowalna,zatemkomunikacjęmożnacharakteryzowaćtylkowzakresieod-
różnianiajejodinnychrelacji.Każdaflozofa,nietylkoanalityczna,poszuku-
jepewnychgranicznychpojęć,strukturczypoziomów,pozwalającychopisać,
awkonsekwencjiwyjaśniaćświat.Takierozumieniekomunikacjiniepretenduje
jednakdopodaniajejdefnicjianiniewnosiistotnychuzupełnieńdowiedzytych
dyscyplinnaukowych,któreskupiająsięnapraktycznychzastosowaniach.Dla
refleksjiepistemologicznejpewnefundamentalneustaleniaocharakterzemeta-
fzycznymsąjednaknieodzowne.
Wwymiarzemetafzycznym,czylinajogólniejszym,komunikacjajestpewnym
typemrelacjiwystępującychpomiędzyludźmi,czymśdziejącymsięidziałają-
cymmiędzynimi,relacjąaktywną,realnieoddziałującą,wywołującązmiany
wosobachkomunikującychsię,awkonsekwencjitakżeiwświecie.Komunikacja
zmieniazastanystanświata.Każdyzwłasnegodoświadczeniawie,jakąmoc
sprawcząmająwypowiadanesłowastanowiącepierwotnemediumkomunika-
cji.Najprostszykomunikatsłownymożewywołaćistotnązmianę-wczłowie-
kuiwświecie.
15
Komunikacjajestrodzajemrelacji,któremumożnaprzypisać
14
Metafzykęiontologiępojmujesięnawielesposobów;wyczerpującyprzeglądjejgłównych
koncepcjiiproblematykimożnaznaleźćm.in.w:Stróżewski(1994;2003),Loux(2002),Kołodziejczyk
(2011),Chrudzimski(online).
15
flSłowapogardyczylekceważenia-piszeJózefŻyciński(1982:51)-wypowiedzianeprzez
kogośbliskiegomogąradykalnieprzemienićwizjęiocenęświata.Nieoczekiwanewyznanie
zamkniętewdwóchkrótkichsłowach«kochamcię»możeodsłonićnowy,nieprzeczuwanywcześniej
wymiarrzeczywistości.Następujące-ewentualnie-ponimrównieżdwuwyrazowestwierdzenie
«pomyliłemsię»może,zacenęrozczarowań,ukazaćjeszczeinnyświatuwolnionyzprzejściowych
złudzeń.Wsytuacjachtychsłowoprzemieniarzeczywistośćinadajejejnowywymiar”
.
Determinacjasłówiichrealnedziałanieprzejawiasięm.in.funkcjąnakazu,np.żeczegośnie
wolno,alborozkazem:flpodaj”
,flprzynieś”
,flstrzelaj”.Słowawdosłownymsensiekreująrzeczywis-
tość,wywołująskutki;mogąbyćtakżenarzędziemwładzy.Metaforamediówjakoczwartej,piątej
(internet)albonawetpierwszejwładzytrafnieoddajesiłęichsprawczejmocy.
