Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Środowiskozewnętrznejestrozumianeszerzej,ponieważobejmujenietylkowymia-
rymaterialne,aletakżeludzkie,anawetpsychologiczne24.
Niewątpliwieczynnikiem,którywyróżniageopolitykęspośródinnychdzie-
dzinwiedzybadającychstosunkimiędzynarodowe,jestmożliwośćdokonania
przezniąanalizzintegrowanych.Tworzysięwtensposóbwpełnikompleksowy
obrazsytuacjidziękiinterdyscyplinarnemucharakterowibadań.Przedmiotba-
daństanowiądeterminantydziałaniaośrodkówsiłyorazzachodzącemiędzynimi
interakcje.Geopolitykajestnajbliższageografiipolitycznej,częstonawetpojmo-
wanajestjakostosowanageografiapolityczna.Geopolitykaigeografiapolitycz-
nawspółdziałają,przeplatająsięiuzupełniają.Wprzypadkugeografiipolitycznej
przyjmujesięzaistotnątezę,żejejprzedmiotembadańjestpaństwozpunktuwi-
dzeniaprzestrzeni,natomiastprzedmiotemnauczaniageopolitykijestprzestrzeń
zpunktuwidzeniapaństwa
25
.Wpodejściunaukowymgeopolitykiważnejestto,
żetraktujeonaprzestrzeńfizycznąjakoniezmienną,natomiastzmianynastępują
wwarstwiecywilizacyjnej,gdziedochodzidostałychprzekształceńorazewolucji.
Możnawięcpowiedzieć,żegeopolitykazajmujesięzmiennymiukładamisiłna
niezmiennymobszarze26.
Wyróżniasiędwatradycyjnenurtygeopolityki.Pierwszytogeopolitykanatural-
na(przyrodnicza).Podstawątejkoncepcjijesttwierdzenie,żerozwójpaństwinaro-
dówjestzdeterminowanygeograficznie(przezśrodowiskogeograficzne).Druginurt
togeopolitykapolityczna,którawskazujenageograficzneograniczeniazjawiskpoli-
tycznych,czyliprzestrzenneuwarunkowaniapolitykizagranicznejpaństwa.Ozna-
czato,żegeopolitykazajmujesiętylkotymideterminowanymigeograficzniece-
chamipaństwa,któreuznazaczynnikiwywierającewpływnajegofunkcjonowanie
wśrodowiskuzewnętrznym.
Każdykrajposiadawłasnykodgeopolityczny,którypozwalamuokreślićsto-
sunekdoresztyświata.Wjegoskładwchodzikilkapodstawowychzałożeń:okreś-
lenieaktualnychipotencjalnychsojusznikóworazprzeciwników,wypracowanie
sposobównautrzymaniesojuszników,pozyskanienowychsprzymierzeńców,prze-
ciwstawieniesięaktualnymiprzewidywanymadwersarzom,opracowaniemetod
iformprezentowaniawizjigeopolitycznejpaństwawłasnymobywatelomispołe-
czeństwomnaświecie.Kodtendotyczytrzechpotencjalnychskalprzestrzennych:
24
D.Criekemans,WhereGeopoliticsandForeignPolicyAnalysisOnceMet.meWorkofHaroldandMargaret
SproutandItsContinuedRelevance,15.02.2009,http://citation.allacademic.com/meta/p_mla_apa_research_
citation/3/1/2/5/6/p312564_index.html[dostęp:1.03.2020].
25
D.Proroković,GeopolitikaSrbije.PoložajiperspektivenapočetkuXXIveka,Beograd2015,s.45;C.Flint,
J.Taylor,PoliticalGeography,WorldEconomy…,s.3-5.
26
L.Moczulski,Geopolityka…,s.75-76.
Myśliiideegeopolityczne-wkręgudefinicji
29
