Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ȣ
Podejściemorfologiczne(geograficzne)odwołujesiędometodologiigeograficznej,
zwracauwagęnakoniecznośćdokonaniainwentaryzacjiczynnikówfizycznych
(stałych)iludzkich(zmiennych)58.
ȣ
Podejściebehawioralnejestukierunkowanenaocenęzamiarów.Bierzepod
uwagęocenęsystemówwartościorazpoczuciaprzestrzenidanegonarodu.
Uwzględniastrukturysystemów:decyzyjnego,politycznego,dyplomatyczne-
go,gospodarczego,strategicznegowceluukazaniaichsiłyisłabości.Polega
toprzedewszystkimnabadaniusystemówwartościjakrównieżprojekcjigeo-
politycznejzbiorowejwyobraźnidanegonarodu59.
ȣ
Podejściesystemowezkoleistanowipołączeniepodejściaanalizypotęgi
zpodejściembehawioralnym.Łączyzatemwjednąglobalnąwizjęmożliwości
iintencjegraczy,którzypoddawanisąanalizie60.
Analizapotęgijestjeszczejednymaspektembadańgeopolitycznych.Specyfika
tegoujęciapoleganatym,żebadanyjestobszar,którystanowiinterakcjędziałających
nanimwielupodmiotówpolitycznych.Ponadtotrzebamiećnauwadze,żeinteresy
ipotęgazmieniająsięzczasem.Czasiprzestrzeńtozasadniczewymiarypolitycz-
neistrategiczne.Najbardziejtrwałesączynnikifizyczne,jaknp.odległość,aleich
znaczeniegeopolitycznezmieniasięwfunkcjiposiadanejtechnologii
61
.Przestrzeń
iodległośćniesąpojmowanejednoznacznie.Wodmiennysposóbmogąprzyciągać
zainteresowanychgraczygeopolitycznychzewzględunaichinteresy.BliskiWschód
możemiećwiększeznaczeniedlaEuropyzewzględunazasóbzłożasurowców
energetycznychniżBałkany,któresąpołożonewEuropie62.
Analizapotęgipoleganamierzeniupotęgiposzczególnychpaństw(potęgo-
metria).ZgodniezmodelemMirosławaSułkamożnaocenićpotencjałogólnydanego
ośrodka(państwalubgrupypaństw).Analizapotęgikoncentrujesięnaznaczeniu
politycznym,strategicznym,ekonomicznymobszarupojmowanegojakoobszarinte-
rakcjidziałającychnanimpodmiotówgospodarczych.Obliczeńdokonujesięwna-
stępującysposób:stanowigoiloczynpowierzchniterytorium,dochodunarodowego
(produktkrajowybrutto)orazliczbyludności63:
P(potęga)=D(produktkrajowybrutto)razyL(liczbaludności)
razyp(powierzchniaterytoriumpaństwa)64.
58
W
.Cahnman,MethodsofGeopolitics,nSocialForces”1942,Vol.21,No.2,s.150-154.
59
P
.Eberhardt,Rozwójświatowejmyśligeopolitycznej…,s.12;W.J.Cahnman,MethodsofGeopolitics,s.150-154.
60
Z.Lach,J.Skrzyp,Geopolitykaigeostrategia…,s.103.
61
62
C.Jean,Geopolityka…,s.114.
Ibidem,s.121.
63
P
.Mikulski,M.Sułek,Międzynarodowyukładsiłwperspektywie2050roku,nStosunkiMiędzynarodowe-
InternationalRelations”2009,No.1-2,s.79-80.
64
Ibidem.
36
Podstawymyśliiideigeopolitycznych
