Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
Wprowadzenie
tylkoodnassamychzależy,czegonaszmózgsięuczy,przynajmniejwtakzwanym
czasiewolnym.Jakżeczęstooddajemytęmożliwośćwyboruwręcetwórcówprogra-
mówiDmenedżerówwydarzeń”ludzi,którzyzapieniądzeorganizująnaszwolnyczas
(araczejoferująnamsposobyzabijaniaczasu,którychcelemjestskłonienienasdo
niepotrzebnegowydawaniapieniędzyimanipulowanienami),lubpozostawiamy
wszystkoprzypadkowi.
Lęk
Uczeniesiębudziwludziachlęk.Dlategonielubiąuczeniasię.Małedziecisąjeszcze
bardzociekawe,aleimsąstarsze,tymczęściejreagująnanowościznudzeniem,które
nierzadkomaskujeichstrach.Dorośli,aprzedewszystkimosobystarsze,żywiąoba-
węprzednowością.Wspominajądawnedobreczasy(które,jakwiadomo,gdybysię
imdokładniejprzyjrzeć,częstowcaleniebyłytakiedobre).Powstajetudziwna
sprzeczność:My,ludzie,jesteśmytymgatunkiem,którynajlepiejinajwięcejsięuczy;
zdrugiejstronycharakteryzujenastakżeto,żemożemyodczuwaćstrachprzeducze-
niemsię.Jakmożnatozłożyćwsensownącałość?
Ktosięuczy,tensięzmienia.Jeśliuczymysięczegośnaprawdęnowego,niepozo-
stajemytacysami,tylkozodrobinęwiększąilościąnauczonegomateriałuwgłowie,
alezmieniamysię.Przyswajanieczegośnowegozawszeoznaczazmianęwtym,kto
przyswaja.Wukładziebiologicznymuczeniesięwinnysposóbniejestmożliwe.Ale
mymamyjeszczeświadomośćsiebie,naszychodczuć,naszejosobistejhistorii,na-
szychograniczeńinaszejskończoności.Gdykonfrontujemysięzczymśnowym,to
zdużymprawdopodobieństwemdochodzidoaktualizacjitegotypumyśliwnaszych
umysłach;dziejesiętoprzeważniewsposóbniezauważony,nieświadomy.Tomoże
wzbudzaćniemiłeuczucia.Przerysowując,możnabytosformułowaćnastępująco:
skoroDktosięuczy,tensięzmienia”,toDktosięuczy,ryzykujeutratętożsamości”(czyli
doświadczeńiwartościkonstytuującychjegoosobę).Atomożebudzićlęk.
Dladziecitoniestanowiżadnegoproblemu:onedopierobudująswojątożsamość
ikażdeuczeniesiętemusprzyja.Zatemco90minutucząsięnowegosłowa,bezlęku
ibezwkuwania!Aleuczeniesięczegośnowegomożepotencjalniezachwiaćkimś,kto
jestwewnętrznieugruntowany,pewienswejtożsamościikomusięwydaje,żedobrze
siebiezna.Dlategowieluludzisięobawia,kiedychcesięuczyć,ijeszczebardziejsię
obawia,kiedymusisięuczyć.Chichotynawarsztatachdladorosłych,dynamikagru-
powanakursachiseminariachdoszkalających(odnieśmiałegopoznawaniasięna
początkupowspólnewyjścienapiwonazakończenie)dostarczająprzykładów,wjaki
sposóbnaszgatunekpróbujesobieztymstrachemradzić(tematDemocjeiuczeniesię”
będzienasjeszczeszczegółowozajmowałwczęściII).
Ślady
Trwałeśladywnaszychumysłachpoulotnychwrażeniachzotaczającegonasświata
mająnazwę:sątoreprezentacjeświatazewnętrznego.Tereprezentacjepowstająizmie-
niająsię–właśnietenprocesnazywamyuczeniemsię.Mózgiiichbudulec,komórki
