Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Zasadyodpowiedzialnościkarnej
Art.3
20.Upodstawkażdegoprzestępstwaskutkowegozzaniechaniależyprzekroczenienormy
sankcjonowanejściśleokreślonegotypu,mianowicienormystatuującejobowiązkigwa-
rantanienastąpieniaustawowostypizowanegoskutku(zob.tezy8-14).Ogólną,niejako
wyjściowąpodstawęobiektywnegoprzypisaniaskutkuwwypadkuzaniechaniastwarza
właśnienaruszenietejnormy,tj.zaniechaniezdziałaniaczynuwyznaczonegoprzeznor-
jakoczynunakazanego(więcejzob.J.Majewski,Prawnokarne...,s.85in.).
21.Posługiwaniesięwyłączniekryteriumnaruszenianormystatuującejobowiązkigwaranta
wniektórychwypadkachprowadziłobydorozstrzygnięćniesłusznych,doodpowiedzial-
nościczystoobiektywnej,opartejnaprzypadku.Dlategoteż,tyleżzewzględówetyczno-
-aksjologicznych,cokryminalnopolitycznych,należyprzyjąćdwadodatkowekryteria
ograniczającegranice,wktórychskutekmożezostaćprzypisany:
1)przekroczenienormystatuującejobowiązkigwarantastanowitylkowówczaswystar-
czającąpodstawędlaprzypisaniaskutku,gdywskutkuurzeczywistniłosiętowłaśnie
niebezpieczeństwo,któregwarantzuwaginarzeczonąnormęobowiązanybyłodwra-
cać(skutekpowstałwzwiązkuzaktywnościątegoźródłazagrożenia,któremugwa-
rantpowinienbyłprzeciwdziałać);
2)niewypełnienienormy,októrejmowa,przestajebyćpodstawąwystarczającądlaprzy-
pisaniaskutkuwrazieustalenia,żewanalizowanymprzypadkutakżezrealizowanie
rzeczonejnormyniemogłobyłozapobiecskutkowi.
22.Wzorzecprzekroczenia-nieprzekroczenianormystatuującejobowiązkigwarantapo
uwzględnieniudwóchwymienionychrestrykcjijestwpełnizdatnymiadekwatnym
kryteriumobiektywnejprzypisywalnościskutku,gdypodstawąprzypisaniamabyćza-
niechanie.Możnazatempowiedzieć,żedecyzjaoprzypisaniuokreślonemupodmiotowi
ustawowostypizowanegoskutkujestwwypadkuzaniechania,podobniejakwwypadku
działania(zob.komentarzdoart.1,teza26),zawszewypadkowądwóchróżnychocenza-
chowaniategopodmiotu-ocenydokonywanejzperspektywyexanteorazocenydokony-
wanejzperspektywyexpost(więcejzob.J.Majewski,Prawnokarne...,s.91-96).Naturalnie
wagaiznaczenietychocenwmodeluprzepisywaniaskutkunierównorzędne.Główną
rolęodgrywatupierwszaztychocen,związanazestosowaniemzasadniczegokryterium
przypisywalnościskutku,awięcustalaniem,czymamydoczynieniaznaruszeniemnormy
statuującejobowiązkigwaranta.
23.Spornajestkwestia,któreprzepisykodująnormystatuująceobowiązkigwaranta.
24.Niewyłączonejest„spowodowanie”oznaczonejzmianywukładzieświata,wypełniają-
cejznamięskutkuprzezdwielubwięcejosóbniewspółdziałającychzesobąwżadnej
zformprzestępnegowspółdziałania-takżewkonfiguracji,wktórejpodstawęprzypisa-
niaskutkuwodniesieniudoposzczególnychtychosób,wszystkichalboniektórych,mia-
łybystanowićokreśloneichzaniechania(zob.komentarzdoart.1,teza27).
Art.3.[Zasadahumanitaryzmu]
Karyorazinneśrodkiprzewidzianewtymkodeksiestosujesięzuwzględnieniemza-
sadhumanitaryzmu,wszczególnościzposzanowaniemgodnościczłowieka.
JarosławMajewski
51