Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Pojęcienadzoruijegozakres
któregonaczelnymcelemjestregulowanieikorygowaniewszelkich
czynnościdlazapewnieniaichsprawnościiskuteczności”43.Podkreślał
on,żenadzórjestpojęciemszerszymodkontroli,gdyżobejmujezarów-
nokontrolę,jakiprawodowydawaniazarządzeńorazpoleceńzmie-
rzającychdousunięciastwierdzonychuchybień44.S.Kałużnyostatecznie
wywiódł,żetam,gdziewystępujeprawowydaniapoleceń(zaleceń,
decyzjikierowniczych)wiążącychdyrektywyozmianiekierunku
działania,tamwchodziwgrękierowanieorganamipodległymi,iwtedy
będziemymówićonadzorze,aniekontroli45.Konsekwencjątegojest
różnicawzakresachodpowiedzialności,którewiążąsięzkontrolą
inadzorem.
Posługiwaniesiępojęciemnnadzór”wznaczeniupodobnymdo
współczesnegosięgaprzełomuXVIIIiXIXw.,kiedytoposzukiwano
formdecentralizacjizbiurokratyzowanejadministracji46.Wposzukiwa-
niuodpowiedniejterminologiinadzoruszczególnezainteresowanie
badaczykoncentrowałosiębowiemnatym,czynadzórrozumianyjako
zespółdziałańadministracjijestkategoriąustrojową,zastrzeżonątylko
dlaokreślaniarelacjipomiędzyorganemorganizacyjnienadrzędnym
aorganemmupodporządkowanym,czydotyczyteżrelacjiwynikających
zuregulowańmaterialnoprawnych.
ZdaniemS.Duszniakapróbyuporządkowaniaiustaleniatermino-
logiizzakresuprawanadzoruiposzczególnychjegofunkcjibyłypodej-
mowanewrodzimejliteraturzeniezwyklerzadkoitotylkofragmenta-
rycznie.Dlategoteżzapewneiichwpływnapraktykęlegislacyjną
iadministracyjnąokazałsięniedośćskuteczny47.Podjęciepróbywyjścia
zistniejącegoterminologicznegochaosudotyczącegonadzoru,dozoru,
kontroli,kierownictwa,koordynacji,controllingu,audytuczysterowa-
niaoznaczapodjęciezadaniausystematyzowaniaistniejącychjużdefi-
nicjiorazobjaśnieniaichznaczeniazapomocąnieskomplikowanych
formrozumowania.
ZawzorcowąmożnawtymzakresieuznaćwypowiedźJ.Starościa-
ka,którypierwszypodjąłwyzwanieporównaniaiocenydwóchinsty-
43S.Kałużny,Leksykonkontroli,Warszawa2006.
44Idem,Kontrolawewnętrzna...,s.26.
45Ibidem,s.25.
46H.Izdebski,Historiaadministracji,Warszawa1996,s.27in.
47S.Duszniak,Terminologiazzakresuczynnościnadzorczychikontrolnych,Gazeta
Administracyjna1948,nr1-2.
28
