Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ointeligencjiemocjonalnej
25
Powyższeuwagisąistotnewtymsensie,żewdyskusjinadujęcieminte-
ligencjiemocjonalnejprezentowanymwzasadziewkażdejpracy–zarówno
naukowej,jakipopularnonaukowej–dominującymwątkiemjestniestruktu-
ratakiejinteligencji,czyteżjejanalizazpunktuwidzeniapsychologiiróżnic
indywidualnych,leczsprawaznaczeniainteligencjiemocjonalnejdlaradzenia
sobiewrozmaitychsytuacjachżyciowych,zależnościmiędzyniąainteligencją
społecznąorazdlarozwojuinteligencjiemocjonalnej.Dośćwspomnieć,żewy-
korzystującpopularneświatowewyszukiwarkiinternetowe(Google,AltaVi-
sta),możnaznaleźćmilionystroninternetowychpoświęconychtemuzjawisku.
Takiegoogromuinformacjisięnieznajdzie,szukającdanychnatematinnej
zdolnościczycałegoichzespołu.Badaniomwskazującym,żetointeligencja
emocjonalnajestgłównymczynnikiemdecydującymopowodzeniuwżyciu
(Goleman,1997),biznesie(Goleman,1999),czyteżprzewodzeniu(Goleman,
Boyatzis,McKee,2002)możnajednakwielezarzucić.
Popierwszeproblemspotykasięjużnapoczątku,zasprawąwspomina-
nychdwuznacznościteoretycznych.Przypomnijmy,żedlaGolemana(1999,
s.440)inteligencjaemocjonalnajestzespołempięciukompetencjispołecz-
nychiemocjonalnych:samoświadomości,samoregulacji,motywacji,empatii
iumiejętnościspołecznych.Takiespojrzeniewywołujedwaproblemy–pierw-
szywiążesięzpojęciemkompetencji.Jaksięprzyjmujedośćpowszechnie(por.
np.Stańczak,Matczak,2000),zdolnościikompetencjeniesątymsamym(te
drugiesąbowiemczymś,comożnaporównaćdoznacznegorozwojuposzcze-
gólnychzdolności),natomiastGolemanużywaobupojęćzamiennie.Drugi
problemwynikazwłączeniadokoncepcjiempatiiorazmotywacji,któreraczej
sięwydająfunkcjamiosobowościniżzdolności.
Podrugie,należałobyzapytać,czywistocieGolemanowskierozumienie
inteligencjiemocjonalnejniesprowadzasiędosamokontroliemocjonalnej,
rozumianejzarównojakozdolność,jakijakowymiarosobowości.Pisałotym
przedponad20latyM.Kofa(1979).Jeżelisięodrzucitęwątpliwość,pojawia
siętrzecimożliwydopostawieniazarzut–czywtymwypadkuniebędzie
topołączenieinteligencjispołecznej,empatiiisamokontroliemocjonalnej,
skutkującepowstaniemzjawiskabyćmożeatrakcyjnego,aleateoretycznego?
Wydajesiębowiem,żeprzesadnyeklektyzmniezbytsłużyteoriinaukowej.
Takwięcchociażzuznaniemnależypatrzećnapróbypodejmowaneprzez
Golemanaiwspółpracowników(Boyatzis,Goleman,Rhee,1999)wceluujedno-
liceniarozumieniapojęcia„inteligencjaemocjonalna”,sądzę,żetrudnoobro-
nićprzedwiększościązarzutówdefinicjęoperacyjną,którąprezentują:
