Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.CZYMJESTEKONOMIA?
Istniejąjednakwyjątkiodtejzasady.Wprzypadkunieprawidłowościwfunkcjono-
waniurynkuindywidualnedążeniedoosiągnięciawłasnychinteresówpogarszasytuację
społeczeństwajakocałości,cooznacza,żedziałanierynkujestnieefektywne.Jakzo-
baczymywanalizienastępnejzasady–kiedyrynkizawodzą,pomócmożeinterwencja
władz.Jednakprzybrakuprzypadkówzawodnościrynkuogólnazasadajesttaka,żeryn-
kisąnadzwyczajdobrymsposobemorganizacjigospodarki.
Zasada#9:Kiedyrynkinieosiągająefektywności,
interwencjawładzmożepoprawićsytuacjęspołeczeństwa
PrzypomnijmyopisanyweWprowadzeniuprzypadekzawodnościrynkuzwiązanyzkor-
kaminaulicach–osobydojeżdżającedopracyniemająmotywacjidouwzględniania
kosztów,najakieichdziałanianarażająinnychkierowcówwpostacizwiększonychzato-
rówkomunikacyjnych.
Istniejekilkasposobówporadzeniasobieztakąsytuacją;możnanaprzykładpo-
bieraćopłatydrogowe,dotowaćtransportpublicznyiopodatkowaćsprzedażpaliwa
dlaosóbprywatnych.Wszystkieteśrodkizaradczedziałająprzezzmianęzachętibodź-
cówdlapotencjalnychkierowców,motywującichdorezygnacjizjazdysamochodem
ikorzystaniazalternatywnychśrodkówtransportu.Alełączyjerównieżinnacecha:
każdaznichopierasięnainterwencjiwładznarynku.Toprowadzinasdodziewiątej
zasady:
Kiedyzasadyrynkowenieprowadządoosiągnięciaafektywności,
interwencjawładzmożepoprawićsytuacjęspołeczeństwa.
Oznaczato,żegdyrynkiidąwzłymkierunku,odpowiedniozaprojektowanapolityka
władzmożeczasamiprzybliżyćspołeczeństwodoefektywnościprzezzmianęsposobu
wykorzystaniazasobów.
Ważnączęściąedukacjiekonomicznejjestnaukarozpoznawanianietylkotego,kie-
dyrynkidziałają,alerównieżtego,kiedyniedziałają,atakżeocena,jakapolitykarządu
jestodpowiedniawkażdejztychsytuacji.
EKONOMIAWPRAKTYCE
Fundamentalnazasadatworzeniasiękorków
PrzejechanieprzezcentrumBostonubyłokiedyśkoszmarnymdoświadczeniem.Fragment
autostradyprowadzącyprzezcentrummiasta,zwanyCentralArtery[oficjalnie:JohnF.
FitzgeraldExpressway-przyp.tłum.],odwczesnegorankadowieczorabyłstalezakorko-
wany.Jakmożnabyłotemuzaradzić?OdpowiedziąBostonubyło„BigDig”(„wielkiwykop”),
ogromnyprojekt,któryzakładałumieszczenie3,5mili(niecoponad5,6km)autostradypod
28
