Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.MODELEEKONOMICZNE:KOMPROMISYIHANDEL
Możnawręczpowiedzieć,żeteoriaekonomicznaskładasięgłówniezezbiorumodeli,
seriiuproszczonychprzedstawieńrzeczywistościgospodarczej,którepozwalająnamzro-
zumiećróżnekwestieekonomiczne.
Wtymrozdzialeprzyjrzymysiędwómważnymmodelomekonomicznymipokażemy,
dlaczegotakiemodelesątakużyteczne.Nazakończenieprzyjrzymysię,wjakisposóbeko-
nomiścifaktyczniewykorzystująmodelewswojejpracy.
Modeleekonomiczne:najważniejszeprzykłady
Modeltodowolneuproszczoneodwzorowanierzeczywistości,którejestwykorzystywane
wcelulepszegozrozumieniarzeczywistychsytuacji.Jakjednakstworzyćuproszczoną
reprezentacjęsytuacjigospodarczej?
Jednązmożliwości–ekonomicznymodpowiednikiemtuneluaerodynamicznego
–jestznalezienielubstworzenieprawdziwej,aleuproszczonejgospodarki.Weźmyna
przykładekonomistę,którychcewiedzieć,jakwzrostpłacyminimalnejustalonejprzez
rządwpłynąłbynaamerykańskągospodarkę.Niemożnaprzecieżprzeprowadzićekspe-
rymentupolegającegonapodniesieniupłacyminimalnejwcałymkrajuizobaczeniu,co
sięstanie.Zamiasttegoekonomistamożeobserwowaćwpływpodniesieniapłacymini-
malnejnamniejszągospodarkę(jakwprzypadkumiastaSeattlew2015r.),anastępnie
ekstrapolowaćteefektynacałągospodarkęamerykańską.
Innąmożliwościąjestkomputerowasymulacjadziałaniagospodarki.Naprzykład
gdyproponowanesązmianywprawiepodatkowym,przedstawicielerząduużywająmo-
delipodatkowych–dużych,matematycznychprogramówkomputerowych–abyocenić,
jakproponowanezmianywpłynęłybynaróżnetypyludzi.
Modelesąważne,ponieważichprostotapozwalaekonomistomskupićsięnaefek-
tachjednejzmianynaraz.Oznaczato,żemodelepozwalająnamutrzymaćwszystkoinne
nastałympoziomieibadać,jaktajednazmianawpływanaogólnywynikekonomiczny.
Dlategoteżtakważneprzytworzeniumodeliekonomicznychjestzałożenie,że
Hpozostałewarunkisąrówne”(łac.ceterisparibus),cooznacza,żewszystkieinneistotne
czynnikipozostająbezzmian.
Niezawszejednakmożnaznaleźćlubstworzyćpomniejszonąwersjęcałejgospodar-
ki,aprogramkomputerowyjesttylkotakdobry,jakdane,zktórychkorzysta(progra-
miścidobrzeznająokreślenieGIGO–skrótodangielskiegozwrotugarbagein-garbage
out,czyliHśmiecinawejściu–śmiecinawyjściu”).Wwieluprzypadkachnajbardziej
efektywnąformąmodelowaniaekonomicznegojestkonstruowanieHeksperymentów
myślowych”:uproszczonych,hipotetycznychwersjirzeczywistychsytuacji.
Wrozdziale1zilustrowaliśmykoncepcjęrównowaginaprzykładzietego,jakklien-
ciwsupermarkeciezachowywalibysiępootwarciunowejkasy.Choćtegotakniena-
zwaliśmy,byłtowłaśnieprzykładprostegomodelu–wyimaginowanegosupermarketu,
45
