Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Matematykadlabiologów
ZbiórAzawartywzbiorzeBnazywamyjegopodzbiorem.Wszczególności,każ-
dyzbiórjestswoimwłasnympodzbiorem.Takipodzbiór,któryjestróżnyodcałego
zbioru,nazywamypodzbioremwłaściwym.Nawiasyklamrowe{oraz}oznaczają
wzapisiepoczątekikonieclistyelementówdanegozbioru.NiechAbędziezbiorem
dwóchelementówA={a7b}.Zbiór,któregojedynymelementemjesta,czyli{a},
jestzawartywzbiorzeA,cozapisujemyjako:
{a}A.
Każdyzbiórzawartywdanymzbiorzenazywamyjegopodzbiorem.
Językpotocznyniestetyniejesttuprecyzyjny.Zpunktuwidzeniamatematyki
jestniepoprawnestwierdzenie,żeliczba2zawierasięwzbiorzeliczbparzystych.
Powiemypoprawnie,żeliczba2należydozbioruliczbparzystych.Natomiastzbiór,
któregojedynymelementemjestliczba2,jestzawartywzbiorzeliczbparzystych.
Naprzykład,podwzględemadministracyjnymnaszkrajmożnauznaćzazbiór
województw,każdewojewództwojestzbiorempowiatów(pomijamyrozróżnieniena
powiatyziemskieigrodzkie),wskładktórychwchodządopierogminy.Danagmina
należydookreślonegopowiatu,apowiatnależydowojewództwa.Sprawdanejgmi-
nyniezałatwiasięwedługzwykłychprocedurnaposiedzeniurządu,tylkowurzę-
dziepowiatowym.ZtegopunktuwidzeniaPolskanieskładasięzgmintylkozwo-
jewództw.Zaznaczmyjednak,żeużycieokreślenia„Polskaskładasięzgmin”jest
zrozumiałe,oilejasnyjestkontekstwypowiedzi,możejednakprowadzićdoniepo-
rozumień.
2.1.Matematykajestnaukąaksjomatyczną
Pojęciapierwotneniezbędne,abywprowadzićpodstawyteoriiujętewpostaciak-
sjomatów.Zapomocąaksjomatówpostulujesięistnieniepewnychzbiorówiwpro-
wadzasięichwłasnościpodstawowe.Postaćtychaksjomatówzostałazaakceptowa-
naprzezzdecydowanąwiększośćmatematyków.Aksjomaty,lubinaczejpewniki,to
zdania,którychprawdziwośćgodzimysięprzyjąćbezdowodu.Przedewszystkimak-
sjomatyniemogąbyćwzajemniesprzeczne,alecowięcej,jakiekolwiektwierdzenie
wmatematyceniemożebyćsprzecznezżadnymzaksjomatówteoriimnogości,tzn.
niemożebyćonorównoważnezezdaniembędącymzaprzeczeniemktóregośzaksjo-
matów.Dopracowaniekoncepcjizbioruipodstawmatematykidokonałosiędopiero
wpierwszejpołowieXXwiekuwramachlogikiidyscyplinymatematykizwanej
teoriąmnogości.
Wartotupodkreślićróżnicępomiędzynaukamiaksjomatycznymi,takimijakma-
tematykalublogika,oraznaukamiprzyrodniczymi,takimijakbiologiaczyfizyka.Tu
pojęciapodstawowe,takiejakgenlubmateria,wciążprzedmiotemgruntownych
badań.Wtejczyinnejteoriiwramachbiologiilubfizykiprzyjmujesiędefinicjetych
pojęć,takabywogólemożnabyłosięnimiwmiaręprecyzyjnieposługiwać.Takie
definicjeniemająjednakrangiabsolutnychpewników,napodstawiektórychmożna