Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wjakisposóbzachowaćpamięćludzkiegodoświadczenia
iprzekazaćjąnastępnympokoleniom,anastępnieuczynićją
aktualną?Przekazustnyopierasięnaprzyjęciu(asymilacji),
przechowywaniuwpamięciireprodukcji.Nawszystkichtycheta-
pachzaangażowanajestpamięć.Skoromożemymówićoczymś
takimjaksłuchoralny,toczyistniejecośtakiegojakpamięć
oralna(oralmemory)?Tradycjaoralnaopierasięnapamięci
indywidualnej,któramacharakterdługoterminowejpamięci
epizodycznejizbiorowej-semantycznej16.Osobistedoświad-
czenieopartenapamięcizbiorowejprzekształcasiędalejwmit.
Tradycjazmuszonajestwięcwyćwiczyćpewnemechanizmy
sprzyjającezapamiętywaniuiorganizującewiedzęznanymisobie
strategiami.Jednąznichjestzapamiętywaniesekwencji.Pamięć
organizujejeprzezpodobieństwolubidentycznośćpostaci,kon-
tekstu,materiałulingwistycznegoitp.Wykonawcaniemusisię
uczyćtekstunapamięć,wystarczy,abywykorzystałtworzywo
epickieiopanowałregułyposługiwaniasięnim.Tentyppamięci
oralnejmówcyjestwspólnydlaniegoipubliczności,zawierasię
wzbiorzesłów,rytmówigestówwiążącychsięzprzypominany-
miwydarzeniami.Tegorodzajupamięćchceusłyszećto,cojuż
zna,niechcenowychpomysłów,gdyżfunkcjonujenazasadzie
skojarzeniowej.Wtychwarunkachdowolnaimprowizacjanie
jestmożliwa,gdyżartystamadoczynieniazpewnegorodzaju
wielowymiarowąsiatkąskojarzeńireferencjiwramachpamięci
zbiorowej.Wielokrotniesprawdzano,żezarównoopowiadacz,
jakisłuchaczlepiejzapamiętująmateriałzeswojegokontekstu
kulturowegoniżzobcego.JaktookreśliłJohnMilesFoley:
nArenawidowiskagraniczyzhoryzontamioczekiwań,wramach
którychtekstwidowiskastajesięutworem”
17
.Opowiadaczmana
podorędziugotowewyrażenia,epizody,tematy,stałemetafory
iformuły.
16
L.Harvilahti,VariationandMemory[w:]ThickCorpus,Organic
VariationandTextualityinOralTradition,red.L.Honko,StudiaFennica
Folkloristica,nr7,FinnishLiteratureSociety,Helsinki2000,s.58.
17J.M.Foley,TheSingerofTalesinPerfomance,IndianaUniversity
Press,Bloomington1995,s.49.
24
