Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Teoriaprawamiędzyanalitycznościąaempirycznością
owszystkichistotnychwłaściwościachobiektu,któregopojęciemjestwyjaś-
nianepojęcie.Takapełnawiedzaniejestjednakkoniecznadoprawidłowego
używaniapojęcia,awszczególnościdoidentyfikowaniaobiektu,doktórego
topojęciesięodnosi.JakprzykładowowskazujeRaz,prawdopodobniejedyną
istotnąwłaściwościąwodyjestto,żejestonaH
2O.Niejesttojednakwłaściwość
stosowanaprzezużytkownikówjęzykapotocznegowceluidentyfikacjiwody.
Pojęciewodyzatemobejmujeto,żewodajestH
2O.Wieluludzijednakpo-
prawniestosujepojęciewody,niezdającsobiesprawyzjejchemicznegoskładu.
SamRaznieutożsamiawyjaśnienianaturyprawajakozadaniateoriiprawa
zwyjaśnieniempojęciaprawa80.UtożsamienietakieprzypisujeonHartowi.
Jednakżezuwaginato,żewyjaśnieniepojęciaobejmujetakże(obokinnych
wymagańokreślonychprzezRaza)wskazaniewszystkichistotnychwłaści-
wościobiektu,doktóregopojęciesięodnosi,awięc,jaknależyrozumieć,
naturytegoobiektu-możnazignorowaćróżnicęmiędzywyjaśnieniempo-
jęciaawyjaśnieniemnaturyobiektu,doktóregopojęcietosięodnosi81.
JakpiszeRobertAlexy:
(...)pojęciamająroszczeniedobycianadekwatnymidoswoichprzedmiotów”.
Toroszczenieadekwatnościwiążezkoniecznościpojęcierzeczyzjejnaturą82.
ZdaniemnatomiastJulesaL.Colemana:
Celemanalizypojęciowejjestodnajdywanie,determinowanieczyuchwytywa-
nietreścipojęciawnadziei,żedziękitemudowiemysięczegośinteresującego,
ważnegoczyistotowegoonaturzerzeczy,denotowanejprzezdanepojęcie83.
80J.Raz,CanTherebe...,s.18-19.TakieujęciezostałozakwestionowaneprzezP.Gaido,ThePur-
poseofLegalTheory:SomeProblemswithJosephRaz’sView,LawandPhilosophy2011,Vol.30,
No.6,s.685-698.
81Przyczyny,dlaktórychRazodrzucatakieutożsamienie,niesącałkowiciejasne.Jaksądzimy,
skorouważaon,żeprawomożeistniećtakżewspołeczeństwie,któreniemapojęciaprawa
(J.Raz,CanTherebe...,s.36),tonaturaprawamusibyćniezależnaodistnieniatakiegopojęcia.
Więcejotym-wnastępnymrozdziale.
82Alexy,OntheConcept...,s.43.
83J.L.Coleman,ThePractice...,s.179.
40
