Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ISTOTARYZYKA
takżezewzględunaróżnorodnośćobszarów,którychdotyka.Wźródłachencyklope-
dycznychryzykoczęstowogóleniejestcharakteryzowanejakodomenaekonomii.
NowaencyklopediapowszechnaPWNpojęcieryzykaujmujebardzowąsko,odnosząc
jejedyniedoprawacywilnegoiubezpieczeńorazprawakarnego11.Wersjaelektroniczna
tejencyklopediijakopodstawowywskazujeaspektprawnypojęcia,ajegoekonomiczne
znaczenieobjaśniadopierowhaślenkosztyryzyka”,utożsamiającjeznmożliwądoprze-
widzeniastratązwiązanązniepowodzeniempewnejczęściprzedsięwzięćfirmy”12.
Spośródźródełencyklopedycznychnajszerzejproblematykęryzykapodejmujebry-
tyjskaEncyklopediaBritannica,odnosząctentermindoszerokiegospektrumzdarzeń
wsferzedziałalnościbankowej,inwestycyjnej,handlowejitd.13Tymczasemkarierasłowa
nryzyko”doprowadziładotego,żespotkaćjemożnawniemalwszystkichkontekstach
działańczłowieka,odnosisięonodoszerokiegoobszaruzainteresowańludzi:ekono-
mii,medycyny,środowiskanaturalnego,bezpieczeństwa,informacji,technologii,klima-
tu,sejsmologii,przemysłuiinnych.Definicjeryzykazawartesąwnajpopularniejszych
standardachtechnicznych,planachorganizacyjnych,procedurachzarządczych,wmecha-
nizmachmilitarnychiwwieluinnychtekstach.Cowięcej,terminnryzyko”doczekałsię
własnejnormyISO(normaISO31000:2009RiskManagementStandard).Wjejmyślry-
zykotonefektoddziaływanianiepewnościnacele”(dosł.effectofuncertaintyonobjectives)14.
Dowodempraktycznegowymiarukształtowaniasiępojęcianryzyko”jestetymologia
tegosłowawywodzącasięzkonkretnychjegoprzejawów.Samopojęciepojawiasię
wewspółczesnychjęzykacheuropejskichniemalrównocześnieweWłoszech,Francji,
Hiszpanii.Włoskierisicoodnosisiędoopisupodróżymorskich,podczasktórychnawi-
gatorzymusieliomijaćniebezpiecznerafy,zaśfrancuskieśredniowiecznerisqueopi-
sującensytuacjeniebezpieczne,wktórychznaleźćmożnaelementszansy”jużbyłotak
utrwalonewjęzyku,żekiedywpołowieXIXwiekupowstawałaencyklopediafrancuska,
poświęconomuoddzielnehasło15.Wjęzykuhiszpańskimriscowskazujenaniebezpie-
czeństwo,aleiodwagęniezbędną,byjeprzezwyciężyć.
Dojęzykaangielskiego,zapośrednictwemktóregoterminnryzyko”wszedłdo
powszechnegoobiegugospodarczegowjegowspółczesnejformie,słowototrafiło
później,okołoXVIIwieku16,przyczymdoszłopodczastegotransferudoznaczącej
zmianywrozumieniupojęcia.Wjęzykuangielskimpojęcienryzyko”zawierawsobie
teżelementpozytywny,ponieważodchyleniaodplanumogąbyćzarównonaplus,
jakinaminus.Takoncepcjaryzyka,zawierającamożliwośćstratyiponadprzecięt-
nychkorzyści,obecnajestwanglosaskiejliteraturzeprzedmiotu,niejestnatomiast
11
NowaencyklopediapowszechnaPWN,t.5,PWN,Warszawa1996,s.662.
12
http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3926346/koszt-ryzyka.html,dostęp04.04.2011.
13
Risk,[w:]EncyclopædiaBritannicaArticle,http://www.britannica.com/eb/article?eu=65408&tocid=0&query=
risk&ct=,dostęp04.04.2011.
14
ISO31000(2009)/ISOGuide73.WdefinicjiISOpodkreślasię,żezostałaonawypracowanajakokompromis
propozycjizłożonychprzezkilkatysięcyspecjalistówwzakresieryzykazponad30państw.
15
E.Littré,Dictionnairedelalanguefrançaise,Hachette,Paris1863.Oryginalnehasłonryzyko”jestdostępne,tak
jakcałaencyklopedia,na:http://littre.reverso.net/dictionnaire-francais/definition/risque,dostęp03.04.2012.
16
N.Luhmann,ModernSocietyShockedbyitsRisks,UniversityofHongKong,DepartmentofSociology
OccasionalPapers17,HongKong1996,dostęppoprzezHKUScholarsHUB.
18
