Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.RYZYKOWKLASYCZNYMNURCIETEORIIEKONOMII
Zpodobnychpozycjizazwyczajrozpoznajeryzykoteoriazarządzania.Rozważania
oryzykuwjejświetleskupiająsięnamechanizmierozpraszaniaryzyka,gdzieistotąprob-
lemujestjegojaknajwiększaskuteczność.Teoretycznąpodstawędoformułowaniaszcze-
gółowychmodeliryzykawnauceozarządzaniudajepracaDruckera,gdziewyróżniaon
ryzyko,którenależypodjąć,abymócprowadzićdanądziałalność,ryzykooportunistyczne,
czyliwydatkizwiązanezpróbąwykorzystanianadarzającejsięokazji,ryzyko,którego
nienależypodejmować,orazryzykonaktóregoniepodjęcieniemożnasobiepozwolić85.
Zwracauwagęczystoaplikacyjnycharaktertegorozróżnienia.Wpodobnymduchuutrzy-
manekoncepcjeryzyka(czyteżraczejkoncepcjezarządzaniaryzykiem)proponowa-
newramachróżnychstandardówwzakresieoptymalizacjizarządzania,którezawiera-
wsobiepierwiastekzarządzaniaryzykiem,choćniemuwyłączniededykowane86.
Nurttenjestteżreprezentowanyprzezprzedstawicielisektoraubezpieczeniowego,
gdzieanalizaprawdopodobieństwaponiesieniastratymakluczoweznaczeniewobli-
czaniustawekubezpieczeniowych.Podejścieubezpieczeniowewanalizieryzykaróżnisię
jednakoddominującegowinnychdziedzinachekonomiitym,żeoperujepojęciemniebez-
pieczeństwa.Ubezpieczeniemazapewnićochronęprzedryzykiemrozumianąjakozapew-
nieniebezpieczeństwamaterialnegolubosobowego87.Istotątegorozróżnieniajestpostrzega-
nieryzykawubezpieczeniachjedyniejakoskutku,podczasgdypodejściecharakterystyczne
dlanaukiekonomicznejpozwalanatraktowanieryzykajakoprocesu(przyczyna-reali-
zacja-skutek).Koncepcjeryzykawdziałalnościubezpieczeniowejdefiniujągojako:
wypadeklosowystanowiącyzdarzenie,którepowodujeszkodęmajątkowąlub
uszczerbeknazdrowiu88;
niebezpieczeństwobędąceefektemzagrożeń,którematerializującsię,prowadzi
donegatywnychskutków89;rozszerzeniemtejdefinicjijestcharakteryzowanieryzyka
jakomożliwychstanówświatazewnętrznegopowstającychwreakcjinawystąpienie
różnychniebezpieczeństw90;
możliwośćwystąpieniastraty,którapowinnabyćrozpatrywanaprobabilistycznie91;
85
P.F.Drucker,Skutecznezarządzanie,PWN,Warszawa1976,s.296.
86
Wteoriizarządzaniapojawiasięniekiedyrzadkiipowszechnieniezbytakceptowanypogląd,żezarządzanie
przedsiębiorstwemjesttożsamezarządzaniuryzykiem(zob.J.Zemke,Procesyrestrukturyzacjiakonkurencyjność
wwarunkachglobalizacji,[w:]Ryzykowzarządzaniuwspółczesnymprzedsiębiorstwem,red.R.Borowiecki,A.Jaki,
WydawnictwoAkademiiEkonomicznej,Kraków2006,s.172).Poglądtenodzwierciedlaholistycznespojrzenienaryzy-
ko,alepraktycznedefinicjeprzytaczanewróżnychstandardachzarządzania(np.w:PMBOK,PRINCE2,PERT,Modelu
V
,LeanManagement)wyraźniewyodrębniająryzykojakotylkojedenzwieluistotnychprocesówwprzedsiębiorstwie.
87
Wskazujesiętunazapewnieniebezpieczeństwawpłaszczyźnieekonomicznej,polegającenaminimalizacji
konsekwencjiszkódlosowych,psychologicznej,polegającejnastwarzaniupewności,społecznej,polegającejnaprzy-
wracaniuharmoniiwstosunkachspołecznychpoprzezeliminowaniesytuacjikrańcowoniekorzystnychdlawspólnoty,
por.D.Gołębiewski,Audytubezpieczeniowy.Praktycznemetodyanalizyryzyka,Poltext,Warszawa2010,s.16.
88
A.Banasiński,Ubezpieczeniagospodarcze,Poltext,Warszawa1997,s.76.Ztejdefinicjiryzykawywodzone
jestpojęciestratylosowej,którajestkonsekwencjąwypadkulosowego.
89
T.Michalski,Teoriaryzykaubezpieczeniowego,WydawnictwoWyższejSzkołyEkonomiczno-Informatycznej,
Warszawa1999,s.9.
90
Podstawyubezpieczeń,t.1,Mechanizmyifunkcje,red.J.Monkiewicz,Poltext,Warszawa2000,s.17.
91
Wymógrozpatrzeniaprobabilistycznegoryzykamaznaczeniezpunktuwidzeniapraktycznego,pozwala
bowiemnaobliczeniepremiiubezpieczeniowej(J.FeldmanAnderson,R.L.Brown,RiskandInsurance,Societyof
Actuaries,2005),niemniejzpunktuwidzeniasamegoidentyfikowaniaryzyka,któremożepodlegaćubezpieczeniom,nie
jestkonieczny(zob.E.J.iT.Voughen,FundamentalofRiskandInsurance,JohnWiley&Sons,NewYork1999,s.3).
39