Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ISTOTARYZYKA
oceniającego.Mowawięczawszeoprzedsięwzięciu,któregowynikjestnieznany,niepew-
ny,problematyczny,jednakżewodróżnieniuodniepewności-możliwydoprzybliżonego
oszacowania.Prawdopodobieństwopierwszegotypuwystępujejedyniewgrachlosowych,
drugiewystępujewpraktycegospodarczejijestmożliwedooszacowaniawobiektywny
sposób,tj.wynikbędzieidentyczny,niezależnieodtego,ktobędzieprowadziłszacunki.
Prawdopodobieństwotrzeciegorodzajuopartejestnasubiektywnymosądziewynikającym
zocenyanalogicznychprzypadkówzżyciagospodarczego,doświadczeniuorazwiedzy.
RozważaniaWilletaiKnightasąpodstawąkoncepcjiryzykaprzyjmowanejprzezdwa
głównenurtywspółczesneobecnewbadaniachryzyka-pozytywny(zwanyteżneutralnym)
inegatywny.To,cojeróżni,tointerpretacjaskutkówrealizacjiryzyka.Jeżeliprzyjąć,żeryzy-
kojestwynikiemuzyskaniarezultatówodmiennychodplanowanych,wówczaspojawiająsię
dwiemożliwościinterpretacji.Skoroodchyleniaodfunkcjicelumogąbyćzarównonaplus,
jakinaminus,zatemzaryzykonależałobyuznaćkażdeodchylenieodzałożeń.Wtymrozu-
mieniuryzykostanowinietylkozagrożenie,aletakżeszansę.Tennurtanalizyryzykazdaje
siędominowaćzwłaszczawśródbadaczyryzykawywodzącychsięzkręgukulturyanglosa-
skiejijestgłębokozakorzeniony,oczymświadczyprzytaczanawcześniejsemantykasłowa
nryzyko”.Wedletejszkołycałkowitenegowanieroliryzykapozytywnegowanalizieryzyka
możebyćniebezpieczneztegowzględu,żerównasiętoutraciepojawiającychsięszans.
Odmiennepodejścieprezentowanejestprzeznaukękontynentalną(niemiecką80,francuską81,
rosyjską82),gdzieryzykoutożsamianejestjedyniezodchyleniamiujemnymi.
Nagrunciepolskimpropagatoremkoncepcjiryzykapozytywnegoinegatywnegobył
Osiatyński,którydefiniowałryzykonegatywnejakoryzykowsensieekonomicznym
(przezcorozumiałstratę),zaśodpowiednikiempozytywnymryzykamiałabyćszansa83.
DalejwswejinterpretacjiidzieGrzybowski,wprostodnoszącsiędoryzykanegatywnego
powodującegostratęiryzykapozytywnegozwiększającegokorzyści84.Negatywnynurt
ryzykadominujeteżwpraktycznejanalizieryzykanapoziomieinstytucjonalnym,gdyż
podmioty,któredoświadczająryzyka,przywiązujądużowiększąwagędomożliwości
poniesienianiespodziewanychstratniżdoszansyuzyskanianieplanowanychzysków.
80
Zob.np.:F.Philipp,RisikoundRisikopolitik,C.E.PoeschelVerlag,Stuttgart1967,s.12-14,W.Mellwig,
AnpassungsfahigkeitUndUngewissheitstheorie,Siebeck,Tubungen1972.WPolscedokonaniaekonomistów
szkołyniemieckiejreprezentującychtzw.defensywnynurtryzykaprzybliżaK.Jędralska,Zachowaniaprzedsię-
biorstwwsytuacjachniepewnychiryzykownych,WydawnictwoAkademiiEkonomicznejwKatowicach,Katowice
1992.Natomiastnowszepublikacjeekonomistówniemieckichczęstoadaptująpodejścieszkołyanglosaskiej,nie-
mniejwdziedzinachtakichjakubezpieczenianadalodwołująsięprzedewszystkimdopodejściadefensywnego
(zob.np.D.Hesberg,M.Nell,W.Schott,Risiko-Versicherung-Markt,Versicherungswirtsch,Karlsruche1994).
81
Zob.np.G.Jousse,Traitéderiscologie-Lasciencedurisqué,ImestraEditions,Maintenon2009;A.Desroches,
A.Leroy,J.-F.Quaranta,F.Vallée,Dictionnaired’analyseetdegestiondesrisques,HermesScience,Paris2005.
82
Zob.np.:А.А.Новоселов,Оразделериска.МатериалыIVВсесоюзногосеминара„Моделированиене-
равновесныхсистем”,ИВМСОРАН,Красноярск2001,s.179-180;В.Е.Кирюшкин,И.В.Ларионов,Основы
рискменеджмента,Анкил,Москва2009.
83
L.Osiatyński,Problemkwantyfikacjiryzykwhandluzagranicznym,cz.1,nWiadomościUbezpieczeniowe”
1963,nr1,s.2.Należywtymmiejscuzwrócićuwagęnapewnąniejasnośćwinterpretacjipojęcia,którazjednej
stronyrozróżniaryzykopozytywneinegatywne,zdrugiejjednakposługujesiędlaokreśleniategopierwszegonie
terminemnryzyko”,lecznszansa”.
84
W.Grzybowski,Ryzykowprocesiepodejmowaniadecyzji,WydawnictwoUniwersytetuMariiCurie-Skło-
dowskiej,Lublin1976,s.25.
38
