Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Człowiek,poddanyfatalności,którąBógwpisałwgwiazdy
5
,możeuniknąćich
złowrogichwpływówtylkozacenęutrzymaniakontroliwładzumysłowychnad
zmysłami.Zmysły,wsposóbnaturalnyskłonnedozła,sąponadtopoddanewładzy
Sarcotheusa.Szczęściemneoplatonizmbyłpodręką,bywybawićpoetęodrozpaczy.
Ostatnieksięgipoematu,AquariusiPiscesoferująwspaniałąwizjękosmologiczną,
którazawieraopisrozgwieżdżonegoniebaiteorienieskończonegowszechświata
6
.
Idea,żewszechświatniemożebyćskończony,pochodziodwszechmocyBoga:Bóg
zaprzeczyłbySamemuSobie,gdybyzgodziłsięustanowićgraniceaktowistworzenia.
Poetapostulujeistnienieponadośmiomasferaminiebiosnieskończonejprzestrzeni
wypełnionejniematerialnymświatłem.Ponieważmożnadowieść,żematerialnośćnie
jestistotnąjakościąświatła,poglądArystotelesazaprzeczającyistnieniunieskończonego
ciałaniezostałtymsamympodważony:
[...]egoinhocassentiorilli.
Quippeextracoelifinesnonponimusullum
Corpus,sedpuram,immensametsinecorporelucem,
Lucemquanostrilsolislongeminorestlux,
Lucemquamterrenioculinoncernerepossent,
Lucemquamexseseeffunditdeusinfinitam,
InquahabitantcumregesuoDiinobiliores;
Caeteraturbaminorversaturinaetheresemper.
(XII,72ff.)
[...]jawtejkwestiizgadzamsięznim./Naturalnie,pozagranicaminiebiosnieumieszczamy
jużżadnegociała,lecztylkoczysteświatło/pozbawionecielesności,światło,wporównaniuzktórym
blasknaszegosłońcajestnieskończeniemniejszy,/światło,któregoziemskieoczyniesąwstanie
poznać,/światłonieskończone,któreemanujezsiebieBóg,/wktórymprzebywająwrazzeswoim
władcąnajszlachetniejsibogowie,/podczasgdypozostałarzeszamniejszlachetnychbóstwwciąż
przebywawprzestworzachnieba.
Mamynastępniedoczynieniazpowrotemmoralistycznegozapału,którynabiera
terazekstatycznegoiascetycznegocharakteru.Absolutnieczyści„Diinobiliores”
winnibyćnaśladowaninaziemi:
Quippeomneimmundumodereetvehementerabhorrent,
Usqueadeoipsorumpulcerrimaetoptimavitaest.
Quaredandaoperainprimis,utsimusadunguem
Purgati,niditi,puriestsinesordibusullis,
Vesteatraexutietniveocandoredecori.
(Ibid.,380ff.)
[Bogowie]zpewnościązawszenienawidziliwszystkiego,/conieczyste,staranniestrzegącsię
tegoitotakdalece,żeichżyciejestnajpiękniejszeinajlepsze./Dlategonależydokładaćstarań,
abyśmyimystalisiędoskonaleoczyszczeni,/błyszczącycnotami,uczciwiidalecyodjakiejkolwiek
nikczemności,/obnażenizszatplugawychiśnieżnąbielązdobni.
5
VII,22in.Por.E.Garin,ibid.
6
Pełnaanalizategokosmologicznegooglądu:L.Keller,Paligène,Ronsard,duBartas,Bern1974,
s.36in.
35
