Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.WPROWADZENIEDOEPIDEMIOLOGIICHORÓBZAKAŹNYCH
Wbadaniachepidemiologicznychmamydoczynieniazbłędamiprzypadko-
wymi(randomerror)obniżającymiprecyzjęipowtarzalnośćbadańorazzbłędami
systematycznymi(bias)powodującymiodbieganiewynikówodprawdywsposób
systematycznyiobniżającymiwiarygodnośćbadania.
Błędyprzypadkowewynikajązlosowychbłędówpomiaru,atakżezprowadzenia
badanianapróbiezpopulacjireferencyjnej.Wtejdrugiejsytuacjisąodzwiercie-
dlonewprzedziałachufności(confidenceinterval)dlaprzedstawianychwyników.Ich
uproszczonainterpretacjaoznacza,żezokreślonym(najczęściej95%)prawdopodo-
bieństwemprawdziwawartośćparametruznajdujesięwtymprzedziale.
Wprzypadkutestowaniahipotezoistnieniuzwiązkuwbadaniachepidemiologicz-
nychmogąwystąpićdwarodzajebłędu:błądIrodzaju(alfa)występuje,gdywykryje
sięzwiązek,którywrzeczywistościnieistnieje,natomiastbłądIIrodzaju(beta)ma
miejsce,gdyniewykryjesięzwiązku,którywrzeczywistościistnieje.Wprzypadku
błęduIrodzajuprzyjmujesięnajczęściejprawdopodobieństwo5%,aprzypadkubłędu
IIrodzaju-10lub20%.Mocbadania(power)oznaczazdolnośćdowykryciazwiązku,
jeśliistnieje.Jestobliczanajako100%-beta.
Błądsystematycznymożewystąpićnakażdymetapiebadania,ztegowzględuosoby
planującebadaniemuszązidentyfikowaćizminimalizowaćwpływpotencjalnych
błędówsystematycznych.TheCatalogueofBiasCollaboration(https://catalogofbias.
org/)od2017rokupracujenadogólniedostępnymkatalogiembłędówsystematycz-
nychwbadaniachdotyczącychzdrowia.
Wbadaniachdotyczącychzwiązkumiędzynarażeniemapunktemkońcowymnależy
równieżuwzględnićczynnikizakłócające,czylitakie,któremajązwiązekzarówno
znarażeniem,jakizpunktemkońcowym.Obecnośćczynnikówzakłócającychmoże
sugerowaćistnieniezwiązku,gdywrzeczywistościonnieistnieje,lubzamaskować
istniejącyzwiązek.
2.5.
Nadzórepidemiologiczny
WedługklasycznejdefinicjisformułowanejprzezŚwiatowąOrganizacjęZdrowia(ŚOZ)
nadzórepidemiologicznyto:Hciągłe,systematycznedziałaniaobejmującezbieranie,
analizęiinterpretacjędanychzwiązanychzezdrowiemkoniecznychdoplanowania,
implementacjiiewaluacjidziałańzdrowiapublicznego”
.WUstawieozapobieganiu
orazzwalczaniuzakażeńichoróbzakaźnychuludzirozróżniasięnatomiastnadzór
ogólny,odpowiadającyprzytoczonejdefinicjiWHO,oraznadzórindywidualny,
którydotyczydziałańpodejmowanychwstosunkudoosobyzakażonejlubpodej-
rzanejozakażenieizdefiniowanyjakoHobserwacjaosoby(...)bezograniczeniajej
swobodyprzemieszczaniasię,wykonywaniebadańsanitarno-epidemiologicznych
30
