Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9.5.Mykotoksynyimykotoksykozy
oddziaływaniezwdychanymilubspożywanymizarodnikami.Wykazano,żezarodniki
RhizopusprzylegajądolamininyikolagenutypuIV,atworzącesięstrzępkiprzylegają
iatakująkomórkiśródbłonkapoprzezłączeniesiębiałekpowlekającychzarodniki
(CotH)zespecyficznymireceptoramiżywiciela-białkamiregulatoraglukozy78
(GRP78).Połączeniezreceptoremindukujeendocytozęgrzybaiśmierćkomórek
gospodarza.Patogennegatunki(zrodzajówRhizopus,Mucor,Lichtheimia)wykazują
wysokąekspresjętychbiałek.
Wrozwojumukormykozydużeznaczeniemająhiperglikemia,dostępnośćżelaza
izakwaszenieciałamiketonowymi,nacowskazujewyjątkowapredyspozycja
pacjentówzkwasicąketonowąileczonychdeferoksaminądorozwojutejchoroby.
NadmiernaglikacjapodczashiperglikemiiiniskiepHwnaczyniachkrwionośnych
spowodowanenagromadzeniemsięciałketonowych(np.β-hydroksymaślanu,BHB)
zmniejszająpowinowactwotransferynyiferrytynydożelaza.Glukoza,wolneżelazo
iBHBwspomagająwzrostgrzybaiindukująekspresjęGRP78iCotH,nasilającinwazję
grzybówdotkanek.
Strzępkiwnikającedonaczyńmogązatykaćichświatło,powodujączakrzepicę
wewnątrznaczyniowąznastępcząmartwicą.Częstowtakichprzypadkachwystępuje
wyraźnaodpowiedźzapalna.Czasamireakcjazapalnajestnieznaczna,szczególnie
uosóbzobniżonązdolnościąobronnąukładuimmunologicznego,osłabieniem
fagocytozy,np.poprzezzmniejszenieliczbykomórek(wneutropenii)lubichfunkcji
(działaniekortykosteroidów,hiperglikemiaikwasicawcukrzycy).
9.5.
Mykotoksynyimykotoksykozy
Mykotoksynytowtórnemetabolitygrzybów.Jesttozróżnicowanapodwzględem
budowyidziałaniagrupaniskocząsteczkowych,ciepłostabilnychzwiązków,które
powstająwstrzępkachpodczaswzrostuiaktywniewydalanedośrodowiskalub
uwalnianiedopieropoobumarciustrzępek.Mogąbyćtakżedeponowanewza-
rodnikachlubpowstawaćwczasieichgerminacji.Brakpleśniwproduktachnie
świadczyobrakumykotoksyn,podobniejakobecnośćpleśniniejestjednoznaczna
zichwydzieleniem.Roląmykotoksynjestochronaprzedmykofagamiizwalczanie
konkurencjiwniszachekologicznych.Stądmykotoksynamirównieżantybio-
tykiwytwarzaneprzezpleśnie.Rozpoznaniemykotoksykozyjesttrudneiwymaga
rozpoznaniachorobywywołanejprzezzatrucieorazmykotoksynwpożywieniu.
Mykotoksykozymogąmiećcharakterostry(np.ergotyzm,ostraafatoksykoza)lub
przewlekły(np.afatoksykoza,ochratoksykoza).Niektóremajądziałanieimmunosu-
presyjne,azatrucianimimogąbyćmaskowaneprzezrozwójchoróbinfekcyjnych.
Częśćmykotoksynmożemiećdziałaniekancerogenne(tab.9.2).
23