Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wprowadzenie
odrębnościodotoczenia,aprocesupodobnienia_dostrzeganiawłasnego
podobieństwadootoczenia»13.
Wwynikupierwszejtendencjipowstajetożsamośćosobista,wwy-
nikudrugiej_społeczna.Stającwobliczunowegotypupaństwowości,
kształtującejsięniewtokuewolucji,alekolonialnychipostkolonial-
nychpodziałów,jednostkawświeciearabskimodczuwałaniepewność
iwahania,gdynowysystemorganizacjispołecznejpozostawałwsta-
nieembrionalnym.DotychczasoweŹródłaidentyfikacjimogływydawać
sięprzestarzałe,nowe,typuzachodniego,zbytdrastyczne.Wświetle
tychzjawiskjednostkastarałasięokreślićprzedewszystkimtożsamość
osobistą,przeczuwajączwrotwkierunkuindywidualizmuzuszczerb-
kiemdlajejwielowiekowegopoczuciakolektywizmuwynikającego
zżyciawścisłejwspólnocie(przedewszystkimzracjirozbudowanego
życiaplemiennego).Realizm,zjegodążeniemdowydobycianiepowta-
rzalnychcechjednostkiludzkiej,awięctychodróżniającychjąodin-
nych,byłszczególniezbieżnyztątendencją.Realiściarabscy,jak
MuhammadiMahmudTaymèr,TawfIqal-HakIm,NaŚIbMahfè²,Yèsuf
IdrIs(Egipt),
;Abdar-RahmńnMaŚIdar-Rubay;I(Irak),HannaMInń
(Syria)czyMubńrakRabI;(Maroko),zarysowywalizindywidualizowa-
nychbohaterów.Choćbylitoprzeciętnimieszkańcywiosekczymiej-
skichzaułków,każdyznichprzeżywałwłasne,niepowtarzalnelosydzię-
kitemu,żeróżniłsięodinnych,azarazembyłdotychinnychpodobny.
Zaprzedstawionymiwydarzeniamikryłysiędążeniadoustaleniaprzede
wszystkimtożsamościosobistejorazpotwierdzeniatożsamościspołecz-
nejzwiązanejzmiejscemurodzenia.
NaŚIbMahfè²zeszczególnąpasjąpenetrowałludzkąpsychikę.Sto-
sującmetodyprzypominającekonwencjęstrumieniaświadomości,za-
rysowywałzwyczajeiproblemyspołeczneprezentowanychczasów.
Odchodziłteżodrealizmu,eksperymentującwinnychkierunkach.Po-
dobniejakegipskinoblista,takżeinnirealiścichętnierozwijaliswoją
narracjęzpunktuwidzeniawewnętrznychprzeżyćidoświadczeńboha-
terów.Wujęciurealistówtożsamośćosobistabyłaprzedmiotemdocie-
kań,poszukiwańiniepokoju.Natomiastweksperymentalnychutworach
NaŚIbaMahfè²atożsamośćspołecznakształtowałasięintuicyjnie,wy-
nikaławnaturalnysposóbzobywatelstwadanegopaństwa.Bohatero-
wiebyliEgipcjanami,Syryjczykami,Irakijczykami,aobszargeopoli-
tyczny,zktórymsięidentyfikowali,miałostrozarysowanekontury.Choć
nierazdlapostacizutworówrealistycznychtematwalkipalestyńskiej
13J.Reykowski,Kolektywizmiindywidualizmjakokategorieopisuzmianspołecz-
nychimentalności,nPrzeglądPsychologiczny»1992nr2,s.147.
