Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
25
człowiek,jestwstanieokreślić,dojakiejkulturynależy,dlaczego,
aprzedewszystkimjakiesąpozamaterialneoznakiowejprzynależno-
ści»14.Zwłaszczapo1967r.wświeciearabskimwzmagasięposzuki-
wanietożsamościkulturowej,wzwiązkuzczymzmieniasiękluczowy
układodniesieniadlatwórczościliterackiej.Decydującaonimdotych-
czastradycjaeuropejskaniezostajeztegonowegowyrugowana_wepo-
ceprzenikaniasiękulturiglobalizacjiniebyłobytomożliwe.Wno-
wymukładziewzrastaświadomośćczynnikówrodzimychjakoŹródła
inspiracjipisarskiej,apisarzesięgajągłębiejdoŹródełigłównychme-
chanizmówkulturyarabskiej.
Wzwiązkuzposzukiwaniamitożsamościkulturowej,ożywionymi
przezkluczowewydarzenialat60.iwzrastającąświadomośćmiejsca
iczasu,wktórymprzychodziżyćjednostkom,rozwijasięszerokopo-
jętynurtokreślanymianemsubiektywnego.Rezygnujeon(wsytuacji
zmianykluczowegoukładuodniesieniadlatradycjiliterackiej)zokre-
śleńkoncepcjipisarskichodchodzącychoduwarunkowańrealizmuter-
minamiproweniencjieuropejskiej,jakegzystencjalizm,surrealizm,eks-
presjonizmitp.Choćwieleutworówwyłonionegonurtumożekojarzyć
sięzezjawiskamiokreślonymitymiterminami,okolicznościiinspira-
cjeutworówpowstającychwEuropieiświeciearabskim,nawetbiorąc
poduwagęwspomnianeprzenikaniesięmetodtwórczych,sąodmien-
ne,lepiejwięcjezróżnicowaćzapomocąodrębnegonazewnictwa.Nurt
subiektywnywynikazprawadoswobodytwórczejilicenciapoetica,
jakąprzypisująsobiepisarze,orazpozostawieniaczytelnikomwięcej
niżwpisarstwierealistycznymmiejscanaswobodnąinterpretacjętre-
ści.Pisarzechwytająsięróżnychśrodkówformalnychwynikających
zwłasnejpomysłowości,któresłużąwgłębszejwarstwieznaczeniowej
jużnietyleposzukiwaniutożsamościosobistejispołecznej,ilekulturo-
wej.Wramachtegonurtukształtujesięodmianapowieściwspółcze-
snejpodpostaciąautobiografiiliterackiejjakoformyinspirowanejprzez
najgłębszeiutrwalonedoznaniapostaci,narratorówstanowiącychpor-
te-paroleautorów.Zastrzegająsobieonidyskrecję,sprzeciwiającsię
identyfikacjizprotagonistami,ale,conajważniejsze,wyposażającich
wodniesieniadowłasnychprzeżyć.Dzieciństwoidorastaniepostaci,
bezwzględunato,wjakimstopniuteokresyobfitowaływtrudneczy
wręcztragicznewydarzenia,tojednowielkieoswajaniekultury,obej-
mującejcoraztorozleglejszeobszary.Pozagatunkiemautobiografii
14H.Mamzer,Tożsamośćkulturowawświetlespołeczno-regulacyjnejkoncepcji
kulturyw:(red.)J.Nikitorowicz,M.Sobecki,D.Misiejuk,Kulturytradycyjneakul-
turaglobalna,TransHumana,Białystok2001,s.79_80.
