Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Założeniametodologiczne
27
zlogikąwywoduHeckmanna,akomodacjapoprzedzaakulturację.Podobniejakinni
badaczeHeckmanndokonujerozróżnieniapomiędzyakulturacjąindywidualną(Per-
sonen-Akkulturation)orazakulturacjązbiorową(Gruppen-Akkulturation).Wprzy-
padkuakulturacjiwartościkulturowemogąbyćwedługniegoprzejętezarównoprzez
mniejszość,jakiprzezwiększość.
Ważnymczynnikiemsprzyjającymlubhamującymprocesyakulturacjiorazasy-
milacjijestotwartośćspołeczeństwastanowiącegowiększośćnamniejszośćetniczną.
Właśniekontaktymiędzyetniczne,szczególniewszkole,pracyorazwwojskuprowa-
dządopoznaniaiwspółpracyzinnymigrupamietnicznymi.Heckmannpodkreśla,
żedladrugiegopokoleniaszkołajestnajważniejsząinstytucjąwprocesieakulturacji.
Ponadtowojskoodgrywawspołeczeństwachwielonarodowościowychważnąrolę
wakulturacjimniejszościetnicznychjakoorganizacjacentralizująca,zwartaidopro-
wadzającadohomogenizacjispołeczeństwa46.
HistoryczkaMaritaKrausswteoretycznymartykuleIntegrationundAkkultura-
tion[Integracjaiakulturacja]wychodzizzałożenia,żepojęcieintegracjimożnaroz-
łożyćna:asymilację,akulturacjęiinterkulturację.Integracjaoznaczałabywówczas
zjednejstronyprocesywłączaniasiędojakiejśwspólnoty,zdrugiejrównieżproces,
„przezktóry[...]grupaprzyjmująca,jakteżprzyjmowanazmieniająsięwrównym
stopniu”47.Kraussrozumieasymilacjęjakoproces„dostosowywaniasięimigrantów
doludnościrodzimej[...],podczasktóregoformazewnętrznaprzyniesionychwar-
tościiwzorcówkulturywdużymstopniusięzaciera,anowenieulegająinternaliza-
cji”48.Wprocesietym–jakmówi–zatracasięczęśćtożsamościkulturowej.Akultu-
racjępostrzegaonajako„procesprzechodzeniadokulturyprzyjmującej”49,wtrakcie
któregomigranciprzyswajająsobienowenormyiwartościprzyjmującejichkultury.
Wprzypadkuinterkulturacjistareinowewartościistniejąoboksiebielubnakłada-
jąsięi,zjednejstrony,mogąpowodowaćnegatywnyprocesintegracyjny,zdrugiej
przyczyniaćsiędoudanejintegracji,jeśliprzetrwaczęśćtożsamościkulturowej50.
Wprzeciwieństwiedopojęcia„akulturacja”termin„asymilacja”,któregoro-
zumienieprzezMaritęKraussprzytoczonopowyżej,używanybyłjużwXIXwieku
ioznaczałprzejściezjakiejśgrupyetnicznej,najczęściejbędącejwmniejszości,do
społeczeństwastanowiącegowiększość.Termintenmożnaznaleźćrównieżwów-
czesnejpublicystycegalicyjskiej,gdzie–wzależnościodsytuacji–używanyjestjako
46
Ibidem,s.186–190.
47
M.Krauss,IntegrationundAkkulturation.EinemethodischeAnnäherunganeinvielschichti-
gesPhänomen,[w:]MigrationundIntegration.AufnahmeundEingliederungimhistorischen
Wandel,wyd.M.Beer,M.KintzingeriM.Krauss,Stuttgart1997,s.14:„durchdensich[…]
dieaufnehmendewiedieaufgenommeneGruppegleichermaßenverändern”.
48
Ibidem:„AngleichungderZuwandererandieEinheimischen[…],beiderdiemitgebrachten
WerteundKulturmusteräußerlichweitgehendzurücktreten,ohnedassdasNeueinternalisiert
wurde”.
49
Ibidem:„ProzessdesHinüberwechselnsindieaufnehmendeKultur[…]”.
50
Ibidem,s.14–15.
