Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wstęp
15
ZewzględunabrakmożliwościkontynuowaniaedukacjiwPolsce,w1891r.
MariaSkłodowska-CuriewyjechaładoParyża.Poukończeniustudiówpodjęła
w1897r.badaniadotyczącepromieniowaniauranu.Wynikitychbadańbyły
podstawąjejrozprawydoktorskiej.Dalszeosiągnięciasąpowszechnieznane:
w1898r.–odkryciepolonu,w1898r.–odkrycieradu,potemdwanajważniej-
szewyróżnienianaukowe:w1903r.–INagrodaNobla(łączniezmężemPio-
tremCurieorazBecquerelem),w1911r.–IINagrodaNobla,tymrazemindy-
widualna,przyznanaporazpierwszykobiecieijednocześnieporazpierwszy
Polce.Stałosiętodziękiogromnejstaranności,zjakąMariaSkłodowska-Curie
prowadziłapomiary.Takwięcwczasach,kiedywPolsceniebyłomożliwości
prowadzeniapracynaukowejprzezkobiety,wybitnaPolkaznalazłaswojemiej-
scewEuropie–jesttokolejnyfascynującydowódwykorzystaniaEuropejskiej
PrzestrzeniBadawczej.
DogronawielkichchemikównależyDmitrijMendelejew,urodzonyw1834r.,
znanytwórcaukładuokresowegopierwiastków,któryprowadziłtakżemniej
znanądziałalnośćzwiązanązpomiaramichemicznymi.W1876r.przyjechałdo
Warszawy,gdziebyłodpowiedzialnyzapomiaryparametrówfizykochemicz-
nychwodyzWisły,dokonywanewcelujejuzdatnianiawbudowanychwtym
czasiefiltrachwarszawskich.Niewieluwieotym,żeMendelejewzajmowałsię
równieżtworzenieminfrastrukturypomiarowej.Od1892rokubyłonDyrekto-
remNaczelnymGłównegoUrzęduMiarwRosji,cooznaczałożemiałrównież
wpływnabudowanieinfrastrukturymetrologicznejnaterenachpolskich.
Kolejnym,wymienionymwcześniej,znanymchemikiemjestMichaiłCwiet,
urodzonyw1872r.wAsti(Włochy),zojcaRosjaninaimatkiWłoszki.Studio-
wałwGenewie,gdziew1893r.otrzymałstopieńbakałarza,aw1894r.został
wyróżnionyMedalemDavy’ego.Doktoratzbiologiiwzakresiefizjologiiko-
mórkowejuzyskałrównieżwGenewiew1896r.PoprzyjeździedoRosjinie
udałomusięznaleźćzatrudnieniawżadnejzeznaczącychuczelni.Dopiero
w1901r.podjąłpracęwCesarskimUniwersytecieWarszawskimnaWydziale
Matematyczno-Przyrodniczym.WpracybadawczejnauniwersytecieCwietzaj-
mowałsięizolacjąbarwnikówroślinnych,któreudałomusięw1903r.rozdzielić
nakolumniezwęglanemwapnia.Technikętęnazwałchromatografią.Wyniki
swoichbadańopublikowałw1906r.[1.3].Niestety,wtymczasiejegoodkrycie
niezostałodocenione.Dopieropokilkudziesięciulatachchromatografiazostała
uznanajakometodabadawcza,zaktórąinniotrzymaliNagrodęNobla.Wdzisiej-
szychczasachtrudnosobiewyobrazićanalizęchemicznąbezchromatografii.
Pomysłrozdzieleniaindywiduówchemicznychbyłrównieżpodstawąko-
lejnychprzełomowychrozwiązańnaUniwersytecieWarszawskim.Tymrazem
historiadotyczyprofesoraWiktoraKemuli.Urodziłsięw1902r.wmieście
Ismaił,gdziezdobyłuniwersyteckiewykształceniewzakresiechemii.Pracęna
UniwersytecieWarszawskimrozpocząłw1939r.;wkrótcewybuchłaIIwojna
światowaipokrzyżowałajegoplanynaukowe.Dopieropojejzakończeniupro-
fesorKemulamógłwykazaćswojezdolnościorganizacyjne(aktywniedziałał
przyodbudowieGmachuChemiiprzyulicyPasteura)oraznaukowe.Donaj-
