Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Teoretycznepodstawypracy
Wzdecentralizowanymsystemieoświatywystępująwiększemożliwości
dokonywaniazmianpodyktowanychdobremszkołyorazjakościąjejpracy,
apodstawowymśrodkiemsłużącymtemucelowijestprzyznanyszkołom
większyzakresautonomiiwsferzeorganizacjiichfunkcjonowania,admini-
stracjiizarządzaniaorazwzakresierealizacjiprocesuedukacyjnego.
Wzależnościodzróżnicowanychobszarówfunkcjonowaniainstytucji
oświatowychliteraturaprzedmiotupozwalawyszczególnić:autonomiępe-
dagogiczną(przejawiającąsięwsferzewyborukonstruktywistycznychele-
mentówprocesunauczania),autonomięorganizacyjną(widocznąwramach
swobodydecyzjiidyrektywnormującychwewnętrznefunkcjonowanieszkoły),
autonomiępersonalną(związanązeswobodąwzakresieprowadzeniapoli-
tykikadrowej),autonomięfnansową(dotyczącąswobodygospodarowania
zasobamikapitałowymi),autonomięewaluacji(polegającąnazastępowaniu
odgórnychmechanizmówkontroliprzezsilniejsząkontrolęwspólnotyszkol
-
nejwramachodpowiedzialnościpaństwowejzapodejmowanedziałania)
42
.
Dziękiwprowadzeniuwiększejswobodyzarównowaspekciefunkcjono-
wania,jakinapłaszczyźnieplanowaniaczypodejmowaniazróżnicowanych
formaktywności,poszczególneinstytucjeoświatoweuzyskałymożliwość
doskonaleniawłasnejpraktykiedukacyjnejorazstosowaniawpracypeda-
gogicznejrozwiązańodpowiadającychbieżącymproblemom,aktualnym
postulatomioczekiwaniomkierowanympodichadresemprzezwybrane
społeczności.Uwidaczniasiętutajswoistyprymatreformywewnętrznej,ro-
zumianejjakorozwójszkoły,nadzewnętrznąreformąszkolnictwa,wnikającą
wcałościowy,strukturalnyschematfunkcjonowaniasystemuoświaty43,co
wkonsekwencjiprowadzidozmianyparadygmatówpolitykirozwojuszkol-
nictwaizakładaodejścieodpostrzeganiaszkołyjakopodporządkowanej
nadmiernymwpływombiurokratycznymjednostkisterowanejodgórnieprzez
prawodawstwooświatowe,kreującszkołęnainstytucjęautonomiczną,której
członkowiesamodzielniedecydująopodejmowanychdziałaniach,realizują
jeiponoszązanieodpowiedzialność44.
Powstałąwtensposóbszkołętrafnieokreślićmożnamianem„peda-
gogicznejjednostkidziałania”,któraspełniawymaganiastawianeprzez
współczesnyświatidemokratycznespołeczeństwo.
Konstytutywnąspecyfkęwspółczesnejautonomicznejszkołyprezen-
tujewswoimstudiumbadawczymSybilleBeetz,charakteryzującjąjako
instytucję,która:
Studiazzakresupolitykioświatowejipedagogikiporównawczej,OfcynaWydawnicza„Impuls”,
Kraków1998,s.8–9.
42Zob.B.Frommelt,Schulautonomie–aufdemWegzueinemneuenVerständnisvon
Schulgestaltung,[w:]FlexibilisierungvonBildungsgängen,H.Döbert,C.Ernst(red.),Schneider
VerlagHohengehren,Baltmannsweiler2001,s.19.
43I.Nowosad,Możliwościiograniczenia…,s.129–130.
44Tamże.
