Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zróżnicowanekontekstyjakościszkoły–teoretycznyzarysproblematyki
31
flozofczno-psychologicznych.Autonomicznepozostająteżsposoby,zktó-
rychwykorzystaniemszkołyopracowująswojeprogramy.Programszkoły
zdefniowaćmożnajakoformalnyplanjejrozwoju,porządkowanyprzez„zbiór
celów,treści,sytuacjidydaktycznychioczekiwanychosiągnięć”49.
Wscentralizowanychsystemachoświatyobowiązywałjedenszcze-
gółowyprogramopracowanyprzezwłaściwąagendęrządową,zazwyczaj
rangiministerialnej,szkołyzaśbyłyjednostkamirealizującymijegowytyczne
izałożenia.Efektywność,atymsamymczęściowojakośćpracyszkół,była
wyrazemstopniaprecyzjiidokładnościrealizacjiwymagańorazrezultatów
końcowychkontroli,jakąstanowiłyegzaminyzewnętrzne.
Wzdecentralizowanychsystemachoświatowychprogramjestwytworem
szkoły,którazachowujeautonomięwzakresiejegowyboru,kreacjiiwdrażania.
Rangaiznaczenieprogramuszkolnegowzrastawkontekściedoskonalenia
szkolnejpraktykiedukacyjnej.Dziękipracomnadprogramemujawnionezosta-
jąnowezjawiskaipotrzeby,implikującezmianywpraktyceszkolnej,będące
wyrazemuaktywnieniazdolnościszkołydoobchodzeniasięzpojawiającymi
się„wewnątrz”bądźstawianymi„zzewnątrz”nowymiwymaganiami50.
Szkołaponosiodpowiedzialnośćzakonkretyzacjęiplanowanieprocesów
dydaktycznych,stosowanąmetodykęnauczania,opracowanieprogramu
zajęć–możejednakczynićtowsposóbwpełniadekwatnydozróżni-
cowanychkontekstówwarunkującychjejfunkcjonowanie.Wsystemach
zdecentralizowanychprogramszkołyumożliwiadokonywanieinnegotypu
kontroli,przyjmującejcharakternadzoru.Dziękiprogramowiszkolnemu,
jakpodkreślaKrzysztofKonarzewski:„możnasprawdzić,czyszkołarze-
czywiściedajeuczniomto,cozadeklarowała,atakżepodjąćdyskusję,czy
szkołazadeklarowaławszystko,cojestuczniompotrzebne,itylkoto,co
jestimpotrzebne”51.
Zdecentralizowanezarządzanieiautonomicznośćdecyzyjno-działaniowa
instytucjiiplacówekedukacyjnychwymagająodnowoczesnychsystemów
oświatyspecyfcznychrozwiązańocharakterzezjednejstronywartościują-
cym,zdrugiejzaśkontrolnym.Pozostawienienowoczesnymszkołomswo-
bodywzakresieichfunkcjonowaniawymagazewnętrznejweryfkacjiwcelu
ustaleniaefektywnościstosowanychprzeznierozwiązań,skuteczności
realizowanejpraktykiedukacyjnejorazogólnychkierunkówichrozwoju.Byto
osiągnąć,nowoczesnaoświataposługujesiętzw.standardamiedukacyjnymi,
którestanowiąsyntetycznyzbiórwiążącychwymagańdotyczącychprocesu
szkolnejedukacji.Standardywymagańedukacyjnychodgrywająrolęczyn-
nikasterującego,zabezpieczającegoioddziałującegonapoprawęjakości
49Tamże,s.16.
50Zob.I.Nowosad,Pracenadprogramemszkolnymjakonowysposóbrozwojuszkół,
[w:]SzkoławNiemczech…,s.140–141.
51
K.Konarzewski,Sztukanauczania.Szkoła,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa
2004,s.192.
