Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tkankatłuszczowabiała(zwłaszczatrzewna)jestrównieżźródłemniektórych
hormonówsteroidowych.Wśródnichznajdująsiękortyzol,powstającyzkortyzonu
podwpływemaktywności11;-HSD-1,testosteron,przekształcanyzandrostendionu
zudziałemdehydrogenazy17;-hydroksysteroidowejtypu1(17;-HSD-1)i17;-estra-
diol,przekształconyzestronu.PonadtowWATstwierdzasięekspresjęaromatazy,która
konwertujetestosterondo17;-estradiolu,aandrostendiondoestronu.Możesiętoprzy-
czyniaćdospotęgowaniaefektówestrogenowychworganizmie,comożnazaobserwować
umężczyznzotyłością.
Tkankatłuszczowabrunatnatowyspecjalizowanyrodzajtkankitłuszczowej,której
głównymzadaniemjestutrzymaniestałejtemperaturyciałairozpraszanienadmiarów
energiidostarczonejzpożywieniem.ZdolnośćBATdoprzeprowadzaniatermoge-
nezyjestnieodłączniezwiązanezekspresjąmitochondrialnychbiałekrozprzęgających,
spośródktórychnajważniejsząrolęodgrywatermogenina(uncouplingprotein1-UCP-1).
Białkotomapostaćkanałujonowego,któregoobecnośćwwewnętrznejbłoniemito-
chondrialnejzwiększajejprzepuszczalnośćdlaprotonów,prowadzącdorozproszenia
gradientuelektrochemicznegokoniecznegodopracysyntazyATP
.TymsamymUCP-1
znaczniezmniejszailośćprodukowanegoATPipowodujerozproszenieenergiiwpostaci
ciepła.Jesttotermogenezabezdrżeniowa.
Wwarunkachfizjologicznychprzyspadkutemperaturyśrodowiskatermogenezaulega
istotnemunasileniu.Wówczasprzewodzonainformacjaztermoreceptorówobwodowych
pobudzatylnączęśćpodwzgórzaiwkonsekwencjitakżeukładwspółczulny.Wzrost
napięciaukładusympatycznegopowodujenastępniestymulacjęreceptorów;-adrener-
gicznychadipocytów,zwłaszcza;
3.Skutkujetouruchomieniemkaskadylipolitycznej,
zapewniającdostarczanieWKTdotermogenezy.Równocześniegwałtowniezwiększasię
zużycietlenuwadipocytach,ponieważWKTulegają;-oksydacji,wytwarzającrówno-
ważnikiredukcyjneprzenoszonepóźniejwłańcuchuoddechowym.Wytworzonadzięki
temuróżnicapotencjałówpoobustronachwewnętrznejbłonymitochondrialnejjest
ostatecznierozpraszanaprzezUCP-1,uwalniającprzytymdużeilościciepła.Tkanka
tłuszczowabrunatnamożeodgrywaćważnąrolęwutrzymaniuprawidłowejmasyciała.
Towniejzachodzitermogenezapoposiłkowa,którapozwalanarozproszenieenergii
wpostaciciepła.Wnastępstwieaktywacjiwspółczulnejbrązowychadipocytówprzez
receptory;energiachemicznazgromadzonawtriglicerydachjestwyzwalanaprzezuwal-
nianieWKT,kierowanychdalejnadrogę;-oksydacji,czegorezultatemjestprodukcja
ciepła.
UosóbchorychnaotyłośćobserwujesięzaburzeniawwytwarzaniuUCP-1orazogra-
niczenietermogenezy.MożebyćtowynikiembardzozredukowanegodepozytuBAT
illubupośledzeniajejfunkcji.Najczęściejdotyczytoobniżeniawrażliwościreceptorów
;-adrenergicznych(szczególnie;
3),aprzecieżtermogenezailipolizaoraztransport
glukozydoadipocytówBATsąintensyfikowaneprzeznoradrenalinępoprzezreceptory;
3.
Dodatkowowbadaniachstwierdzono,żeokoło40%populacjiludzkiejposiadamutację
genukodującegoekspresjęreceptora;
3wwynikurecesywnegodziedziczeniatypu2.Przy
jegomutacjiobserwujesięupośledzenietermogenezyorazrozwójotyłościbrzusznej
64
2.Tkankatłuszczowajakoważnynarządworganizmieczłowieka
