Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Występująonewichobrębie,nawracająiprzeplatająsię
wzajemnie”[103]–pisałKazimierzWyka,zwracajączarazemuwagę
naróżnewcielenianarratora.Otóżbywaondostojnym
opowiadaczemhistorii,wyniesionymponadsłuchaczy,
utrwalającymwichpamięcipewienminionyetapdziejów.Dalej
składarelacjęoowymodchodzącymporządku,wprowadza
lirycznyzwrotdoczytelników,przyjaciółzlatmłodości
isłuchaczy-emigrantów.Następnieokolicę,kniejęidzikieostępy
ukazujezodmiennychperspektyw:zdalekaizbliska[104].Styl
opowieścisięzmienia:odrzeczowejobserwacjiświata
pozaangażowanieemocjonalne,kiedytonarratorzwracasię
doniemegosłuchacza–dolitewskiejprzyrody.Tupojawiasię
szeregapostrof:dodrzewlitewskichczydonierozważnie
opuszczającegomatecznikniedźwiedzia(„Głupiniedźwiedziu!
gdybyśwmatecznikusiedział...”,IV566).Wreszcie,sątakże,choć
rzadziej,odwołaniadowydarzeńbądźtematówautobiograficznych.
Słynnategotypustylizacjajestwpisanajużwpoczątkowy,
doMatkiBożejadresowanyfragment:
...martwąpodniosłempowiekę
IzarazmogłempieszodoTwychświątyńprogu
IśćzawróconeżyciepodziękowaćBogu
(I10–12)
–atakżewewzmiankęwfinale:„Ijatamzgośćmibyłem”
(XII862).
Nietegowtedypoautorzeoczekiwano.Dzisiaj,gdyewoluuje
hierarchiaartystycznychocen,możnaspojrzećnakwestię
ówczesnychoczekiwańczytelnikówprzezpryzmatobszarów
„zdławionychsiłtwórczych”i„talentów
zdeformowanych”[105],możnawręczzgubnymnazwaćwyrażane
przezromantycznychpoetówpragnieniesprostaniawyzwaniom
niesionymprzezzmianysytuacjihistorycznej.
