Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Statusteoriidominacjiprzestrzennej
27
ność,jakbędęargumentowałwniniejszejksiążce,jestbardzorzad-
ka,alesamoryzykorozpowszechnieniasiętejwizjiwydajesiędla
elitperyferyjnychzagrożeniem.Wefekciepodejściauwypuklają-
ceczynnik„peryferyjności”orazjejewentualnestopnie(półpery-
feryjnośćitp.)nieszczególniepopularnewakademickichstu-
diachnadelitami,zwłaszczatychprowadzonychwPolsce.Nawet
wpracachpoświęconychelitomszczeblaregionalnegoczyteżlo-
kalnego,którychperyferyjnystatuswstosunkudoelitogólnokra-
jowychjestbezdyskusyjny,zależnościcentro-peryferyjnerzadko
stanowiąpunktodniesieniadlapodejmowanychanaliz(Wasilewski
2006).Elitylokalnerozpatrywanewięczwyklewpolskichpra-
cachnaukowychwoderwaniuodbadaniaczynnikówokreślających
ichperyferyjneusytuowaniewhierarchiachpolitycznychczyad-
ministracyjnych,odichfunkcjipośrednikówpomiędzywłasnymi
społecznościamiaelitamicentralnymi(czywyższegoszczebla)
iinnychpodobnychnapięć,którealbowniewielkimstopniuza-
uważane,albouchodzązróżnychpowodówzawstydliwe.Podobne
zjawiskoabstrahowaniaodperyferyjnegostatusuijegoimplikacji
wdużymstopniudotyczyznacznejczęścinajnowszejhistoriogra-
fii,wszczególnościpracnatematostatnichlatepokikomunizmu.
Samiprzedstawicieleelittegookresu,zarównorządowych,jak
iopozycyjnych,unikajązwyklewypowiedzinatematswojegouza-
leżnieniaodośrodkówzewnętrznych.JakzwracauwagęKatharine
Verdery(2002),corazbardziejpopularnedziśstosowanieteorii
postkolonialnejdokrajówkomunistycznych,anastępniepostko-
munistycznych,obejmowaćpowinnorozwójszczegółowychbadań
natechnicznymdziałaniemImperiumRadzieckiego,nadspecyfi-
isposobemorganizacjisowieckiejmachinykolonialnej,októ-
rejpomimootwarciawieluarchiwówwiadomoowielemniejniż
odziałaniuImperiumBrytyjskiegoczykolonialnegosystemufran-
cuskiego.Zrozumieniesposobukontroliperyferiiprzezimperium,
wszczególnościnaturyprocesuinterakcjicentrumzposzczególny-
mifrakcjamikolonialnych/peryferyjnychelitjest,jakpokazująkla-
sycystudiówpostkolonialnych,podstawowymelementemzrozu-
mieniakażdegosystemukolonialnego.
WEuropieŚrodkowejiWschodniejzatemdośćpowszechnejest
przekonanie,żeanalizyocharakterzecentro-peryferyjnymimpli-
kująsymbolicznądeprecjacjęobszarów,którymprzypisywanyjest